در زمان مصرف داروها این نکات را حتما رعایت کنید

مواردی با اهمیت در زمینه مصرف داروها

  آیا می دانید که تاریخ انقضای داروها پس از آزمایش های سخت و کنترل شده روی بسته های دارو قرار می گیرد تا از ایمنی و اثربخشی دارویی که انسان ها مصرف می کنند یقین نتیجه گردد؟

به طور کلی متخصصان  قدرت نتیجه دارو را ضمانت می کنند. داروها، مواد شیمیایی می باشند و مقدار فاسد شدن آنان به ساختار شیمیایی ، شرایط تهیه دارو ، طریقه بسته بندی ، شرایط فضایی اعم از قرار گرفتن آنان در معرض آلودگی میکروبی، گرما، نور، اکسیژن و آب بستگی دارد. در باقی مطلب به  اطلاعاتی حول مصرف دارو و تاریخ انقضای آن می پردازیم :

اکثر بدانید : مهم ترین اشتباهات در زمان مصرف دارو

اکثر بدانید : ۹ دارو که مصرف آنها را نباید ناگهانی متوقف کرد

اکثر بدانید : اگر مثل نقل و نبات دارو مصرف میکنبد بخوانید

آیا داروها فاسد می شوند؟

تاریخ های انقضای دارو پس از آزمایش های سخت و کنترل شده روی بسته های دارو قرار می گیرد واین داروها در بسته بندی های متنوعی از عبارت بطری های شیشه ای و پلاستیکی ، بسته بندی های حبابی  تیوپی و آمپول فروخته می گردد. آنان در هنگام مهروموم تقریباًً ایمن می باشند. لیکن وقتی که این بسته بندی ها باز می گردد، سرعت “فاسد شدن” فزونی می یابد.

داروهای مسکن متداول

بیایید به یک داروی معمولی شبیه پاراستامول یا استامینوفن نگاهی بیندازیم. پاراستامول، دارویی هست که بدون نسخه در دسترس هست و به کم شدن درد یا تب یاری می کند. گاهی این دارو در بطری های قهوه ای مهروموم شده، فروخته می گردد. این مهر و موم از دخول رطوبت و اکسیژن به داخل آن پیشگیری می کند. ایضاً بطری قهوه ای مانع دخول نور فرا بنفش می گردد چرا که نور فرابنفش می تواند تالیف دارو را از بین ببرد.

به محض این که بسته بندی را باز می کنیم ، قرص ها در معرض آب و اکسیژن در دسترس در هوا قرار می گیرند و تجزیه آغاز می گردد. پاراستامول در بسته های حبابی هم فروخته می رسد. آب و اکسیژن در این بسته ها قابل نفوذ می باشند در نتیجه برای پوشش آنان برای نمونه از پلی وینیلیدن کلراید (PVDC) استفاده می کنند. به این ترتیب از محتوای دارو محافظت و روند تجزیه کند می گردد لیکن تا حالا نیز کمی نفوذ پذیر هست ، پس تماماًً از دخول آن جلو گیری نمی کند.

پیامد آن،  این هست که با وجود محافظت از این بسته بندی  میزان ماده موثر در این دارو به آرامی کم شدن می یابد. تحقیقات نشان می دهد هنگامی داروهای پر پاراستامول تاریخ انقضایشان می گذرد، تا حدود ۳۰ درصد از تالیف دارو شایدً بین ۱۲ تا ۲۴ ماه، از بین می رود.

 داروهای سرماخوردگی و آنتی بیوتیک ها

داروهای سرماخوردگی پر پاراستامول و دکونژستانت (عموماًً فنیل افرین هیدروکلراید) می باشند. این داروها می تواند به شکل پودر ، کپسول ، محلول خوراکی یا اسپری بینی به‌فروش رسد. با وجود آن که داروهایی که به شکل پودر خشک و کپسول هست احتمالاً تقریباًً بادوام باشد، داروهای به صورت مایع امکان دارد فوری تر از بین برود.

برای نمونه ، داروهای سرماخوردگی شبیه اسپری بینی پر مواد نگهدارنده و آنتی اکسیدان هایی هست که تنها در دمای پایین موثر اصل می گردد و در دمای بالاتر از ۴۰ درجه نتیجه زیاد کمتری دارد.به همین ترتیب ، آنتی بیوتیک هایی شبیه آموکسی سیلین و اریترومایسین را می توان به شکل محلول خوراکی در آب تجویز کرد.نوع  پودر خشک دارو باز نیز تقریباًً بادوام تر هست. لیکن ماندگاری داروی مخلوط شده با آب به دست داروساز فقط امکان دارد هفت تا ۱۰ روز باشد، ضمناً در صورتی که در یخچال نگهداری گردد.

بعضی از داروها به صورت مایع ماندگاری بسیارکمتری دارند. برای مثال، از نیتروگلیسیرین (گلیسیریل تری نیترات) برای درمان آنژین و بیماری عروق کرونر قلب استفاده می گردد. فرمولاسیون آن به‌شکل مایع،  قرص و کپسول هست. استرهای نیترات که نیترو گلیسیرین مثال ای از آن هست به آسانی در معرض آب تجزیه می گردد و این دارو را بی تالیف می کند.بعضی فرمولاسیون های نیتروگلیسیرین برای ماندگاری اکثر، پر ماده تثبیت کننده هست و در بسته های محافظ نگهداری می گردد. لیکن ضمناً این فرمولاسیون ها نیز تنها حدود سه ماه ماندگاری دارد. استفاده کنندگان اکثراً دوزهای خویش را داخل جعبه های قرص تقسیم می کنند.

ماندگاری نیتروگلیسیرین ، به محض بیرون آوردن از بسته محافظ ، به علت سرعت بالای تجزیه دارو به کمتر از یک هفته کم شدن می یابد.ضمناً داروهای ماکرومولکولی شبیه انسولین مشکلاتی را خلق می کند.

انسولین پلی پپتیدی هست که در حفظ حد قند خون و مدیریت دیابت مورد استفاده قرار می گیرد.این دارو در آب حل می گردد و با نگهداری آن در یخچال (به طور معمول در دمای حدود ۴ درجه سانتی گراد) می توان خرابی آن را کم شدن داد.

این محلول‌ها ایضاً پر مواد نگهدارنده هست تا مقدار فاسد شدن دارو را کم شدن دهد. با این اکنون ، از آن‌جا که پروتئین های کوچکی هست، مولکول های این دارو در آب  قابلیت تجزیه را دارد و در برخی مورد ها باکتری می تواند آغاز به رشد و تجزیه پروتئین کنند. به همین علت ماندگاری داروهایی شبیه انسولین زیاد محدود هست.

اکثر بدانید : آنتی بیوتیک ها و حقایقی در مورد آنتی بیوتیک

ایمنی

پس آیا مصرف دارو پس از تاریخ انقضا خطری ندارد؟ جواب این پرسش به داروی مد نظر بستگی دارد .داروهایی شبیه نیتروگلیسیرین امکان دارد در برخی مورد ها نجات دهنده زندگی باشد. لیکن مقدار اصلی ماده موثر در داروهای منسوخ می تواند به این مفهوم باشد که ماده موثری در داروی مصرفی وجود ندارد و در نتیجه مصرف آن هیچ تاثیری بر سلامتی نخواهد داشت.حول آنتی بیوتیک های مایع ، غلظت دارو امکان دارد به حدی کم شدن یابد که مؤثر نباشد.

در برخی موقع ها اوضاع بدتر می گردد، مطالعات نشان داده اند آنتی بیوتیکی که برای پیشگیری از عفونت ناشی از باکتری استفاده می گردد ، امکان دارد در غلظت های پایین تر این دارو، مقاومتی خلق کند که بتواند آنتی بیوتیک را بی تالیف سازد.در مورد ها بعدی شبیه پاراستامول امکان دارد این عواقب آن‌قدر شدید نباشد. لیکن مقدار نتیجه آن معلوم نیست. در نتیجه در صورتی که شک دارید با داروسازان و پزشکان راهنمایی نمایید و کل کوشش خویش را برای به روز نگه داشتن داروها پایان دهید.  

اکثر بدانید : نوشیدنی هایی که دارو ها را بی اثر می کنند

اکثر بدانید : عوارض عجیب و غریب برخی داروها که تاکنون نشنیده اید

اکثر بدانید : داروهای مسکن مخدر، از استامینوفن تا ترامادول + عوارض داروها

جمع آوری: دسته سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع: khorasannews.com