10 موضوع مهم در صنعت فشن و مد

امروزه فشن (Fashion) مسئله‌ای می باشد که کل‌ی ما با آن سر و حاصل داریم. در ضمن کسانی نیز که می‌گویند به فشن و مد ضرورت چندانی نمی‌دهند هر روز صبح برای رفتن به سر حاصل و گزینش کردن لباس مطلوب دچار سردرگمی می باشند که چه لباسی بپوشند که به روز و زیبا و همین‌طور مطلوب باشد. لیکن این ضرورت از کجا می‌آید و فلسفه فشن و مد چیست و چرا انقدر نقش پر رنگی در زندگی کل‌ی ما پیدا نموده می باشد؟

جهان تحول نموده و به ادامه ی آن فشن و مد و پوشش هم تحول یافته می باشد. فشن امروزی تحت نتیجه ی کارکنان مختلفی می باشد و از مسائلی شبیه آهنگ، فیلم، کتاب، تلویزیون و… ایده‌های جدیدی برای ساخت فشن تازه طراحی می‌گردد. در حقیقت این دست موارد بر روی نوع پوشش اشخاص و ترندهای روز هم نتیجه ی گذار می باشد. برای نمونه پس از اکران فیلم مردان سیاه‌پوش، فروش عینک‌های مارک Ray-Ban تعدادی مساوی شد. گاهی این ترندهای فشن تا مرز بین المللی شدن نیز پیش می‌روند. برای نمونه در دهه 1950 میلادی خیلی از نوجوانان در کاملاً دنیا از پوشش الویس پریسلی تقلید می‌کردند.

این‌جاست که مسئله فشن و قدرت آن ضرورت پیدا می‌کند و فهم درست از این مسئله به مبحث مهمی بدل می‌گردد. فشن و مد سال‌ها می باشد که از مسئله‌ای مربوط به پوشش و اثر‌ی میزان زندگی اجتماعی به یک صنعت جایگزین شده و پشت هر نتیجه آن دنیایی از فلسفه و تفکر و معانی قرار گرفته می باشد. در این مطلب هدف داریم به مبحث فشن و معانی آن بپردازیم و فلسفه فشن را مورد وارسی قرار دهیم. پس در باقی مطلب با ما هم راه شوید. ژورنال بخوانید.

معنای لغوی فشن

با جستجوی معنای فشن در جهان اینترنت در نخستین قدم به تعریف راحت‌ای به شرح زیر برمی‌خوریم:

“فشن طوری از پوشش، زیورآلات و یا مبلمان می باشد که قابل استفاده برای هر فردی می‌باشد. فشن تا مرز اضافه به فرهنگ بستگی دارد و در هر فرهنگ طوری منحصر بفرد به خویش می‌‌گیرید. فشن به نوعی سرچشمه جذابیت و خوش‌پوشی می باشد” (ویکیپدیا)

با جستجوی اکثر به معانی عمیق‌تری از فشن می‌رسیم. روزنامه تئوری فشن تعریف خیلی جذابی را از واژه‌ی فشن عرضه می‌دهد و آن را “ساختار فرهنگی هویتی تجسم یافته” می‌داند. به این ترتیب به همه گونه‌های پوشش به نوعی ماهیت می‌بخشد و برای استایل‌های خیابانی هم در کنار لاین‌های مد ساخت شده به دست برترین گرافیست های و خیاطان قیمت قائل می‌گردد و وجود وجود آن‌ را به موضوع یک نوع فشن می‌پذیرد. تعریف فشن نیز چنین به روش‌ی تولید یک شی هم باز می‌شود و فشن کردن موردی (to fashion) به معنای ساختن آن به طوری مخصوص می‌باشد.

رایج‌ترین تعریف حاضر، از فشن به موضوع سبک غالب پوشش و یا رفتار در هر دوره‌ی هنگامی مشخص یاد می‌کند و در این‌جا موضوع تحول پذیری و تحول پیدا کردن هم در آن طریق می‌یابد و یکی از مشخصه‌های فشن تحول انگاشته می‌گردد. همین مسئله موجب بی‌ثباتی و ناپایداری فشن می‌گردد و عمر هر مد با گذر از دوره‌ی هنگامی‌اش همه می‌گردد. مسئله فشن فقط به پوشش محدود نمی‌گردد بلکه در سبک مبلمان، اتومبیل و دیگر موارد هم با مسئله مد روبه‌رو هستیم لیکن این‌که چرا فشن در ظاهر و پوشش اشخاص ضرورت زیادتری پیدا نموده می باشد، احتمالاً به خاطر رابطه تنگاتنگی که با جسم و ماهیت شخص دارد باز می‌شود.

1- آیا فشن و استایل دو مسئله گوناگون می باشد؟

همان‌گونه که در بالا به آن اشاره شد فشن موضوعی می باشد که مطابق با زمانه می باشد و از کارکنان مختلفی نشات می‌گیرد. شاید مجله های، تلویزیون و یا اشخاص معروف در رواج آن نتیجه ی داشته باشند و یا به گونه‌ی به جز آن تماشا خلاقیت گرافیست باشد. استایل خیلی شخصی‌تر می باشد و به صورت پوشش هر شخص باز می‌شود و ناشی از شخصیت، طرز تفکر و در ضمن شان و منزلت اجتماعی شخص می باشد. استایل فقط به لباس‌هایی که شخص می‌پوشد وابسته نیست، بلکه به همه چیزهایی مربوط می‌گردد که موجب می‌شوند یک شخص آراسته و شیک بنظر برسد. احتمالاً بشود گفت که استایل به نوعی می‌تواند خروجی فشن و استفاده از آن می باشد لیکن تغییرپذیری فشن و مد را ندارد. به طور کلی در صورتی که بخواهیم فرق‌های استایل و فشن را برشماریم می‌توانیم بگوییم که:

• فشن و فلسفه آن به نوعی با جهان بیرون رابطه دارد و به آنچه که در جهان می‌گذرد مربوط می‌گردد در حالی که استایل به درون هر شخص باز می‌شود و تماماً یک مسئله شخصی می باشد.
• فشن به نوعی دارای گستردگی می باشد در صورتی که استایل دارای پیوستگی می باشد. مد و فشن دقت را از روی شخص بر می‌دارد در حالی که تمرکز اساسی استایل بر روی شخص می باشد.
• اصرار استایل بر شخص و پوشش و ظاهر او می باشد در حالی که تمرکز اساسی فشن بر روی خویش پوشش و در اصل لباس و مورد‌های مربوط به آن می باشد.
• استایل مستقیما به مقدار تمایل و عشق شخص به خودش باز می‌شود در حالی که در مد و فشن به نوعی این مسئله نادیده گرفته می‌گردد. وجود و طبیعت مد به‌گونه‌ای می باشد که به جای این‌که به آن‌چه هستید دقت کند بر روی آن‌چه که می بایست شوید تمرکز می‌کند.

2- نگاهی کوتاه به فشن و مد در طول تاریخ

در صورتی که به مد و فشن در طول تاریخ نگاه کنیم می‌بینیم که دائما در اکنون تحول بوده می باشد و به طور گسترده از وقایع تاریخی و فرهنگی هر زمانه نتیجه ی پذیرفته می باشد. مطالعه تاریخچه مد از آن نظر ضرورت دارد که می‌توانیم روش تکامل پوشش و نیز چنین مورد های و خصوصاً اشخاص تاثیرگذار بر آن را وارسی کنیم. عموماً به مد به موضوع پدیده نشات گرفته از دنیا غرب نگریسته می‌گردد. لیکن در طول تاریخ رفتار مدگرایانه در هر دوره‌ی تاریخی در جوامع و فرهنگ‌های متفاوت وجود داشته می باشد. لیکن به طور کلی می‌توان گفت نخستین اثر‌های مد و فشن به شکل امروزی در اروپا صورت گرفت و برای نخستین بار در قرن چهاردهم میلادی در اروپا می‌توان شاهد الگوی منظمی در تحول سبک پوشش و دکوراسیون داخلی بود.

اطلاق می‌گردد که نخستین روزنامه مد در تاریخ 1586 میلادی در فرانکفورت آلمان به وجود آمد. تا قرن هفدهم میلادی هم پاریس پایتخت مد و فشن اروپا انگاشته می‌شد و منشا سبک‌های تازه خصوصاً در لباس‌های زنانه بود. در این هنگام برای نخستین بار شاهد صورت‌گیری خانه‌های مد در پاریس می‌باشیم. پس از این هنگام گرافیست های و هنرمندان زیادتری فرصت یافتند تا دیزاین‌های خویش را به معرض تماشا بگذارند و به علاقمندان عرضه دهند. همین نقظه سر منشا گسترده شدن مد و دیگر اتفاقاتی شد که آن را به طوری که الان شاهدش هستیم درآورد.

3- فلسفه فشن و چیستی مد

فشن امروزی ظاهری بیشتر از مرز تجاری به خویش گرفته می باشد و با سرعت خیلی اضافه درحال تحول می باشد و به همین خاطر شاید هر بیننده‌ای به خطا برداشت کند که فاقد معنی می باشد، در صورتی که این‌گونه نمی‌باشد. برای خیلی از گرافیست های مد میزان بالا و مشهور محتوا “فلسفه فشن” ضرورت اضافه دارد. همانند محتوا هنر حقیقی، دائم یک ایده یا انگیزه‌ای وجود دارد که گرافیست را به ساخت وا می‌دارد و دلیلی برای ساخت یک دیزاین می‌دهد. این خاطر شاید خیلی متعدد باشد. برای یک شخص شاید یک ذهن راحت، احساسی درونی، تفکری عمیق و… وجود داشته باشد که او را به درون یک فلسفه عمیق ببرد و به ساخت بکشاند.

همان طور که فلسفه برای خیلی از موارد و مکاتب تعریف می‌گردد، برای فشن و مد هم فلسفه وجود دارد و این فلسفه می‌تواند شکل های متنوعی داشته باشد. لیکن به طور کلی فلسفه فشن را می‌توان به این صورت تعریف کرد: روشی برای ابراز یک حقیقت درونی و یا باور و اعتقاد خویش در خصوص یک مبحث خصوصاً یا یک ایده و یا در ضمن دنیا، در صورت لباس و یا وسائل و زیورآلات.

کل‌ی جنبه‌های مختلفی که در فشن مطرح می‌شوند، از رنگ‌ها و پارچه‌های گزینش شده گرفته تا شیوه برش‌ها و دوخت لباس و…، می‌تواند فلسفه گرافیست آن را ابراز کند. در ضمن کوچک‌ترین موارد و جزئیات حاضر در دیزاین‌های لباس‌ها می‌تواند ابراز کننده افکار، امیال و آرزوهای درونی شخص باشد. به همین خاطر می باشد که فشن از ضرورت خیلی افزون و هم زمان خاصی دارا می باشد. این مسئله در پوشش اشخاص هم خویش را نشان می‌دهد. برای نمونه هنگامی که در یک محل ازدحام هستید به اشخاص دقت نمایید. پوشش آنان مستقیما با آن‌چه که در درون افکارشان می‌گذرد رابطه دارد. این‌که هر شخص به چه مقدار برای پوشش خویش وقت خرج می‌کند؟ چه چیزهایی را در ظاهر خویش به حاصل می‌برد؟ آیا لباس او چروکیده می باشد یا به نیکی اتو شده؟ آیا لباس‌های تیره می‌پوشد یا لباس‌های روشن؟ این‌ها کل اطلاعاتی می باشد که می‌تواند شما را به آسانی با فلسفه و افکار هر فرد مانوس کند. برای یک گرافیست فشن هم همین‌گونه می باشد و او هم از فلسفه خویش برای ساخت‌هایش مصرف می‌برد.

5- ارتباط هنر و فشن

هنر و فشن دائم برای شرح روال و پروسه‌ای که برای ساخت شدن یک ردپا طی می‌کنند، از اصطلاحات مشترکی دارا بوده‌اند. چه یک ردپا هنری و چه یک دیزاین (کوتور) لباس، در اول به شکل یک دیزاین دستی (اسکیس) بر روی کاغذ ترسیم می‌شوند و بنابراین به یک دیزاین هنری جایگزین می‌شوند و موجودیت پیدا می‌کنند. همان طور که به یک تابلوی نقاشی به موضوع دستاورد غایی حاصل یک هنرمند و هنر او نگاه می‌گردد، لباس‌هایی که یک گرافیست مد ساخت می‌کند هم، با دقت به پارچه و دیزاین و رنگ و… که دارد، دستاورد‌ی هنر او می باشد.

این شباهت روندی که یک گرافیست مد و یک هنرمند برای ساخت ردپا خویش طی می‌کنند بیشتر از این‌که شخصیت درونی آنان را ابراز کند، نشان‌دهنده ریشه‌ی مشترکی می باشد که هر دو از آن نشات گرفته‌اند و نشان از رابطه استوار بین آن دو و دیگر جنبش‌های هنری شبیه مجسمه سازی، معماری و… دارد. در قرن نوزدهم میلادی به دیزاین‌های لباس گرافیست های مد به دید یک ردپا هنری نگاه می‌شد.

6- ارتباط ادیان و فشن

ارتباط دو سویه دین و فرهنگ و تاثیری که بر روی پوشش می‌گذارد مسئله خیلی جذابی می باشد. پوشش شخص می‌تواند به موضوع پنجره‌ای به جهان اجتماعی، که دسته‌ای از قوانین و قواعد و رسوم و آیین مذهبی و… می باشد، باشد.

در خیلی از مورد های نوع پوشش نشان‌دهنده ماهیت مذهبی شخص می باشد و بیانگر اعتقادات دینی او می باشد. این پوشش جلوتر از لباس تن می باشد و حاوی نوع های زیورآلات و یا هر آن موردی می باشد که برای آراستگی ظاهری از آن استفاده می‌کند. به طور کلی نوع پوشش و ظاهر اشخاص به نوعی یک وسایل غیر کلامی برای ابراز مفاهیمی شبیه سن، جنسیت، قومیت، مذهب و… می‌باشد و تا مرز اضافه به تعریف ماهیت یک شخص برای دیگر اشخاص یاری می‌کند.

7- رابطه فشن و ماهیت

ماهیت یکی از مباحث شاخص در دانش اجتماعی و انسانی می باشد که فشن و مد به طور جدایی ناپذیر، به شناسایی آن به جهان بیرون یاری می‌کند. اینکه یک شخص در زندگی روزمره از چه چیزهایی در ظاهر خویش استفاده می‌کند تا مرز اضافه به تفاسیر و فلسفه شخصی و عقاید او بر می‌شود و نشان می‌دهد که او کیست و چه هویتی دارد. استایل و فشنی که هر شخص از آن استفاده می‌کند چاره ابراز ماهیت او به جهان بیرون می باشد و از این راه آن‌چه را که می‌خواهد باشد (یا نباشد) را به جهان گزارش می‌کند. اگر چه این مسئله ابهام‌های اعلا به خویش را دارد که فرصت ابراز آن در این مطلب وجود ندارد.

8- فشن در جهان حرفه ای

مد (La mode) در بیان فرانسوی به معنای فشن می باشد و خیلی از محققان بر این باور می باشند که بین مد (یا همان فشن) و مدرنیته (la modernité) رابطه استوار وجود دارد. به طور قطع پس از مدرنیته ضرورت فشن و مد چندین مساوی شد و خصوصاً پس از قرن نوزدهم میلادی و پشت سر قرار دادن انقلاب صنعتی حیطه فشن علاقمندان و پیروان بیشماری پیدا کرد. طراحی انبوه لباس در آن هنگام هم کم کم عرصه را برای صورت‌گیری فشن به معنای امروزی صورت داد و محیا کرد. پس از آن در قرن بیستم هم بعضی از مشهورترین گرافیست های مد شبیه کوکو شانل، کریستین دیور و ایو سن لوران  پا به زمینه ساخت گذاشتند.

مد در جهان حرفه ای تا مرز اضافه با استایل برابری دارد و هر نوع لباس، هنر و دکوراسیون و… که دارای خصوصیات مشابهی باشند می‌تواند به موضوع یک فشن یا استایل شناسایی گردد. استایل شاید بسته به اشخاص و فرهنگ تحول کند و گوناگون باشد و برای آن مسئله “شیک بودن” مطرح می‌گردد. معنای فشن و مد در فرهنگ عامه امروزی به هر موردی که تازه باشد اتلاق می‌گردد. جامعه حرفه ای امروزی تا مرز اضافه به متریالیسم (ماده‌گرایی) گرایش پیدا نموده می باشد و به این خاطر می باشد که ملت دائما به ادامه ی نتیجه تازه و نیکوتر از قبلی‌ها می باشند.

محتوا فشن در خیلی از عرصه‌های زندگی اجتماعی بشر کاربرد دارد لیکن امروزه اکثر به طور انحصاری برای لباس، کفش و همه چیزهایی به حاصل می‌رود که برای آراستگی ظاهری استفاده می‌شوند. فشن و مد هم در فکر ملت به همین صورت جا افتاده می باشد و هنگامی که حرف از ساخت مد می‌گردد عموماً این عبارت یک گرافیست لباس مارک معروفی را تداعی می‌کند تا برای نمونه یک معمار خلاق.

امروزه بعضی از شهرها در دنیا به موضوع مرکز مد شناخته می‌شوند که نیویورک، پاریس، میلان و لندن به خاطر برگزاری هفته‌های مد معروف خویش از ضرورت فوق‌العاده‌ای دارا می باشند. در این هفته‌های مد مشهورترین گرافیست های و شاخص‌ترین برندها از کاملاً دنیا در یک شهر گردهم می‌آیند و آخرین دستاوردهای ساخت خویش را به مخاطبان عرضه می‌دهند.

در جهان حرفه ای، فشن و مد به طور مداوم و با سرعت سرسام‌آوری در اکنون تحول می باشد و این تغییرات بر حیطه‌های فکری و زبانی و… هم نتیجه ی می‌گذارد. در جهان امروزه جریان جزر و مد فشن غیرقابل پیش‌بینی می باشد و عمر یک آیکن فشن خیلی پرطرفدار شاید در یک هنگام کوتاهی همه گردد و سریعا به یک فشن “دمده” جایگزین شود. هم زمان هم شاید یک مورد فشن قدیمی وارد جهان مد گردد و سریعاً به شهرت فراوانی دست پیدا کند.

9- ساخت های مفهومی فشن

امروزه گرافیست های مد از مفاهیم متفاوت در عرصه‌های هنری، معماری و… استفاده می‌کنند و با یاری چاره‌های مرتبط با آن مفاهیم و نیز‌چنین مفاهیم بین رشته‌ای به جز آن دست به ساخت می‌زنند. نام این شیوه ساخت مفهومی (Conceptual) می‌باشد و گرافیست های مشهور این حیطه عبارتند از الکساندر مک کوئین، حسین چالایان، ری کاواکوبو ، ایسی میاکه،، جونیا واتانابه، ویتور و رولف. این دست از گرافیست های از یک رویکرد مفهومی برای ساخت یاری می‌گیرند و آثار آنان همانند هنرمندان فاخر در گالری‌ها و فضاهای مد غیرسنتی به تماشا گذاشته می‌گردد. این گرافیست های از طیف وسیعی از مجرای پخش‌ها و فرآیندهای متفاوت برای ابراز ایده‌های خویش و گسترده شدن افکار و متدلوژی که دارند استفاده می‌کنند.

گرافیست های مد مفهومی بر داشتن رویکردی همه نگر در ساخت دسته‌های خویش اصرار دارند و این مسئله به نقش اصلی در صورت‌گیری محتوا ساخت جایگزین شده و دستاورد آن به ساخت پارچه‌های ابتکاری و الگوهای به‌خصوص و عرضه و به تماشا قرار دادن دیزاین‌ها به گونه‌ای مخصوص منجر شده می باشد. بعضی از گرافیست های سبک مفهومی برای خلاقیت ضرورت اضافه قائل می باشند و آن را یک مورد مهم تر خیلی شاخص در ساخت مد مفهومی می‌دانند. از به جز آن مورد مهم تر‌های شاخص فشن مفهومی هم می‌توان به کسل کننده نبودن و ساخت اوقات خوشی‌قسمت اشاره کرد. در باقی مطلب بعضی از ساخت‌های فشن مفهومی را وارسی می‌کنیم.

10- اتفاقات عجیب فشن

• کارل لاگرفلد در این ساخت از قسمت داخلی کامپیوترها و مراکز داده الهام گرفته می باشد و صحنه تماشا را با دقت به این محتوا چیده می باشد. طرح‌ها هم حاوی ربات‌های سفید رنگی می باشند که کیف‌هایی با لامپ‌های LED دارند و به نوعی او در این دیزاین دید خویش را از آینده به تماشا می‌گذارد.
• ترکیب فشن و فناوری در ساخت مفهومی لباس‌های بادکنکی که در سال 2019 سروصدای اضافه برانگیخت.

• ساخت لباس مفهومی به یاری فناوری چاپ سه بعدی، ساخت شده به دست آیریس ون هرپن با تعامل نری آکسمن و جولیا کوهرنر

• ساخت مفهومی در تعامل یاماموتو گرافیست مد مشهور ژاپنی و برند آدیداس

• “لباس آهنگ” از ساخت‌های مفهومی ایزی میاکی: این دیزاین‌ها به یاری نوع های اسباب بازی، نخ‌ها، گل‌ها، شاخه‌های درختان و… ساخته شده‌اند.

• “(هیچ)جا (حالا) این‌جا” (یا با نام انگلیسی “(no)where(now)here”) یک پروژه تعاملی می باشد که به دست نیک کیو اجرا شده و گرافیست در ساخت آن از پارچه ارگانزا، PVDF، رشته‌های نوری و دستگاه‌های الکترونیکی برای ابراز محتوا مطلوب خویش استفاده نموده می باشد.

سخن غایی

در این مطلب دیدیم که فلسفه فشن و موجودیت و چیستی آن خیلی گسترده‌تر از لباس و خط های مد و ترندهای روز جهان می باشد. فشن و مد مفهومی خیلی عمیق‌تر از ظاهر دارد. به همین خاطر افرادی که به موضوع فشن مشتاق می باشند مطمئناً می بایست در خصوص فلسفه و چیستی و روندی که در طی تاریخ طی نموده می باشد، مطالعه داشته باشند و بدانند که دقیقا با چه موردی سروکار دارند. برای دانشجویان یا فعالان در صنعت ساخت مد و فشن هم داشتن فهم درست و فهمیدن معنای فشن از ضرورت خیلی اضافه دارا می باشد. امیدواریم با خواندن این مطلب داده های مناسبی از معانی و فلسفه فشن و مد به شما علاقمندان داده شده باشد.