شیر مادر
تصمیم‌گیری درباره تغذیه با شیر مادر برای نوزادان موضوعی شخصی می باشد، لیکن شاید عقاید و نظراتی از دوستان و اطرافیان برای دریافت نظر خوب در مقایسه با این کنش گوش داده گردد.
خیلی از متخصصان پزشکی، از حرف آکادمی پزشکی اطفال آمریکا (AAP) و کالج زنان و زایمان آمریکا، توصیه اکید می‌کنند که نوزاد به مدت 6 ماه فقط با شیر مادر، بدون مواد شخصی دیگر از حرف آب، آب‌میوه و … تغذیه گردد، و تغذیه با شیر مادر حداقل به مدت یک سال و به همقدم دیگر مواد غذائی که می‌بایست در سن 6 ماهگی آغاز گردد، شبیه سبزیجات، غلات، میوه‌ها و پروتئین‌ها تداوم یابد.
لیکن شما و کودک شما منحصر به شخص هستید و تصمیم‌گیری در این مورد به عهدهٔ شما می باشد. این مقاله درباره شیردهی می‌تواند به شما در گزینش تصمیم درست هم یاری کند.
مزایا تغذیه با شیر مادر برای کودک شما چیست؟
شیرمادر تغذیه‌ای ایده‌آل برای نوزادان می باشد که ترکیب حدوداً کاملی از ویتامین‌ها، پروتئین و چربی می باشد – هر آن‌چه کودک شما برای رشد به آن احتیاج دارد – و تمامٔ این مواد طوری حاضر شده می باشد که هضم آن در مقایسه با شیر خشک آسان‌تر می باشد.
شیر مادر پر آنتی‌بادی‌هایی می باشد که به کودک در مبارزه با ویروس‌ها و باکتری‌ها هم یاری می‌کند. تغذیه با شیر مادر خطر ابتلا به آسم یا آلرژی را در کودک کم شدن می‌دهد. به علاوه، کودکانی که در 6 ماه نخست زندگی خویش فقط از شیر مادر (بدون هیچ شیر خشکی) تغذیه می‌کنند، کمتر به عفونت‌های گوش، بیماری‌های تنفسی و اسهال مبتلا می‌شوند. ضمناً کمتر دچار بیماری شده و به بیمارستان مراجعه می‌کنند.
در بعضی مطالعات، تغذیه با شیر مادر با نمرات ضریب هوشی بالاتر در دوران کودکی مرتبط بوده می باشد. علاوه بر این، ارتباط جسمی، لمس پوستی و ارتباط چشمی همگی به کودک هم یاری می‌کند تا با مادر اتصال باقی نموده و حالت امنیت کند. شیرخوارانی که با شیر مادر تغذیه شده‌اند به احتمال بیشتر مقدار وزن‌گیری مطلوب‌تری دارند و احتمال چاقی و افزوده وزن در آنان کمتر می باشد. آکادمی اطفال آمریکا اذعان می‌دارد که تغذیه با شیر مادر در پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) نقش دارد. به نظر می‌رسد که تغذیه با شیر مادر خطر ابتلا به دیابت، چاقی و بعضی اقسام سرطان‌ها را کم شدن می‌دهد، لیکن تحقیقات زیادتری در این عرصه مورد احتیاج می باشد.
آیا تغذیه با شیر مادر برای مادران هم مزایایی دارد؟
تغذیه نوزاد با شیر مادر کالری افزوده را می‌سوزاند، پس می‌تواند به مادران در کم شدن بلافاصله‌تر افزوده وزن دوران بارداری هم یاری کند. شیردهی هورمون اکسی‌توسین را آزاد می‌کند، که هم یاری می‌کند تا رحم به اندازه گذشته از دوران بارداری برگردد و شاید خونریزی رحم پس از تولد نوزاد را کم شدن دهد. ضمناً، شیردهی خطر ابتلا به سرطان پستان و تخمدان را کم شدن می‌دهد، و شاید خطر ابتلا به پوکی استخوان را هم کم شدن دهد.
از آنجایی که نیازی به خرید کردن و اندازه‌گیری شیر خشک، ضدعفونی کردن سر شیشه‌شیر و یا گرم کردن شیشه‌شیر نیست، در وقت و قیمتٔ شما صرفه‌جویی می‌گردد. به علاوه به طور منظم لحظه‌هایی را در نزد شما قرار می‌دهد تا در موقع شیردهی به آرامی در کنار فرزدتان استراحت کنید.
آیا مقدار شیر من کافی می باشد؟
تعدادی روز نخست پس از تولد، سینه‌های شما شیر نخست ایده آلی می‌سازد که به آن “آغوز” اطلاق می‌گردد. آغوز شیری غلیظ و کم و به رنگ زرد می باشد که برای تأمین احتیاج‌های غذایی نوزاد جدید متولدشده مطلوب می باشد. آغوز به سامانه گوارش نوزاد هم یاری می‌کند تا برای هضم شیر، خویش را حاضر نماید.
زیادتر نوزادان در 3 تا 5 روز نخست بعد از تولد، مقدار کمی از وزن خویش را از دست می‌دهند که این مورد مربوط به شیردهی نیست.
از آنجا که با گذر لحظه نوزاد به شیر زیادتری احتیاج دارد، سینه‌های شما با تهیهٔ شیر زیادتر به این پر اهمیت جواب می‌دهد. کارشناسان تغذیهٔ انحصاری نوزاد با شیر مادر را (بدون هیچ شیر خشکی) برای 6 ماه پس از تولد توصیه می‌کنند.
ضمناً در صورتی که کمتر از 6 ماه نوزاد با شیر مادر تغذیه گردد، خوب تر از این می باشد که هرگزً از شیر مادر تغذیه نکند. در شکل علاقه ی به تداومٔ شیردهی پس از 6 ماه، می‌توانید مواد غذایی مجاز را به برنامهٔ غذایی کودک افزوده کنید، لیکن همچنان تغذیه با شیر مادر را هم تداوم دهید.
خوب ترین وضعیت برای شیردهی کدام می باشد؟
خوب ترین وضعیت وضعیتی می باشد که شما و کودک ساده و آرام هستید و برای حفظ موقعیت و وضعیت خویش مجبور به تقلا کردن نباشید.
بعضی موقعیت‌های رایج شیردهی نوزاد:
-
موقعیت گهواره:
سر کودک را در بین آرنج خویش بگذارید، طوری که همه ی بدن او روبه‌روی شما باشد. شکم کودک را برابر خویش قرار دهید طوری که او سراسر حالت آرامش و پشتیبانی نماید. می‌توانید بازوی بقیه خویش را که آزاد می باشد برای حمایت از سر و گردن نوزاد قرار داده یا آن را بین پا‌های نوزاد قرار دهید تا بخش پایین‌تنهٔ کودک را حمایت کند.
-
موقعیت فوتبال:
پشت کودک را در امتداد ساعد خویش قرار دهید تا کودک را شبیه توپ فوتبال در دست گرفته و با کف دست خویش از فضأ سر و گردن او حمایت نمایید.
این وضعیت خوب ترین طریق برای شیردهی به نوزادان جدید متولدشده و ریزجثه می باشد. ضمناً این موقعیت خیلی مطلوب وقتی می باشد که شما احتیاج به استراحت بعد از زایمان سزارین دارید و می‌بایست از شکم خویش در مقابل فشار و یا وزن کودک محافظت کنید.
-
موقعیت به پهلوخوابیده:
این وضعیت خیلی مطلوب شیردهی شبانه در تختخواب می باشد. این وضعیت برای بهبودی اپیزوتومی، – برش جانبی برای قوی‌تر شدن دهانهٔ واژن موقع زایمان – هم مطلوب می باشد.
برای آسانی، بالشی زیر سر خویش بگذارید. بنابراین خویش را نزدیک کودک کشیده و از دست آزاد خویش برای بلندکردن پستان و قرار دادن نوک سینه در دهان نوزاد استفاده کنید. زمانی که به وضوح به کودک چسبیدید، سر و گردن کودک را با دست آزاد خویش حمایت نمایید، طوری که برای تداومٔ شیردهی احتیاج به کوشش مجدد نداشته بمانید.
چطور می‌توان کودک را در طول مدت شیردهی به خویش چسبیده نگه داشت؟
کودک را برابر خویش نگه دارید، طوری که حالت آسانی کرده و برای تغذیه احتیاج به چرخاندن گردن خویش نداشته باشد. با یک دست سینهٔ خویش را گرفته و نوک سینه را به لب پایین کودک بمالید. کودک فوراً به طور غریزی دهان خویش را باز می‌کند. با دستی که برای محافظت و پشتیبانی زیر گردن کودک گذاشته‌اید، دهان کودک را به نوک سینه نزدیک نمایید و سعی کنید نوک سینه را در دهان کودک بالای بیان قرار دهید.
وقتی‌که لب بالایی و پایینی کودک اطراف سینهٔ شما قرار می‌گیرد، وقتی می باشد که کودک به وضوح به سینهٔ شما چسبیده می باشد. همه ی نوک سینه و زیادتر بخش آئرولا، که فضأ تیره‌رنگ اطراف نوک سینه می باشد، می‌بایست در دهان کودک قرار گرفته باشد.
با وجود مقداری سوزش سینه، شیردهی عملیات دردناکی نیست. در صورتی که کودک به وضوح به سینه شما نچسبیده می باشد و یا با ریتمی روان و ساده شیر نمی‌خورد، به آرامی سینه را بین لثه‌های کودک حرکت دهید تا عملیات مکیدن متوقف گردد و بنابراین نوک سینه را از دهان کودک خارج کرده و دوباره آن را در دهان کودک قرار دهید. گذاشتن مطلوب نوک سینه در دهان کودک و چسباندن نیکو آن، به پیشگیری از درد نوک سینه موقع شیردهی و بعد از آن هم یاری می‌کند.
الفبای شیردهی چیست؟
مراقب علائم گرسنگی کودک خویش بمانید و هرگاه کودک شما گرسنه می باشد، به او شیر دهید. به این نوع تغذیه ” تغذیه در لحظه احتیاج و تقاضا” اطلاق می‌گردد. تعدادی هفتهٔ نخست، شاید احتیاج باشد ۸ تا 12 بار در طول 24 ساعت به او شیر دهید. نوزادان گرسنه دستان خویش را به جهت دهان حرکت می‌دهند، یا صدا و حرکات مکیدن را ابداع می‌کنند، یا به جهت سینهٔ شما حرکت می‌کنند. برای شیر دادن منتظر گریهٔ کودک نباشید. گریه نشان از این می باشد که کودک زیاد گرسنه می باشد.
تا وقتی که کودک احتیاج دارد به او شیر دهید. برای شیردهی به نوزاد عجله نکنید. نوزادان به طور معمول به مدت 10 الی 20 دقیقه از هر سینه تغذیه می‌کنند.
آسانی کلید تغذیه با شیر مادر می باشد. موقع شیردهی، هر چه ساده‌تر بمانید، شیر ساده‌تر جریان پیدا می‌کند. از بالش برای قرار گرفتن در موقعیت آسانی استفاده کنید و آن را زیر بازو‌ها، سر و گردن قرار دهید، و برای آسانی زیادتر گذشته از شیردهی، بالش یا میز کوچکی زیر پای خویش بگذارید.
آیا ملاحظات پزشکی درباره تغذیه با شیر مادر وجود دارد؟
در بعضی موقعیت‌ها، تغذیهٔ کودک با شیر مادر می‌تواند آسیبی برای کودک به همقدم داشته باشد.
در موقعیت‌های زیر نباید کودک را با شیر مادر تغذیه کرد:
- مادر اچ-آی-وی خوب می باشد. چرا که ویروس HIV از روش شیر مادر به نوزاد منتقل می‌گردد.
- وقتی که مادر به بیماری سل مبتلا می باشد و درمان نشده می باشد.
- زمانی که مادر در اکنون دریافت شیمی‌درمانی در پروسهٔ درمانی سرطان می باشد.
- مادر از مواد مخدر شبیه کوکائین یا ماریجوانا استفاده می‌کند.
- وقتی که کودک مبتلا به بیماری نادر ” گالاکتوز” می باشد و نمی‌تواند قند طبیعی گالاکتوز را که در شیر مادر وجود دارد، تحمل نماید.
- وقتی که مادر بعضی دارو‌های برجسته از حرف دارو‌های ضد میگرن، داروی بیماری پارکینسون یا آرتریت را مصرف می‌نماید.
در صورتی که دارویی مصرف می‌کنید، گذشته از آغاز به شیردهی، با پزشک خویش راهنمایی کنید. پزشک می‌تواند به شما هم یاری کند تا بر طبق دارو‌های خاصی که مصرف می‌نمایید تصمیم آگاهانه‌ای بگیرید.
سرماخوردگی یا آنفلوآنزا خاطر مناسبی برای عدم شیردهی نیست. شیر مادر نه فقط بیماری را به کودک منتقل نمی‌کند، بلکه شاید آنتی‌بادی‌هایی را که کودک برای مقابله با بیماری به آنان احتیاج دارد را هم تأمین نماید.
آکادمی اطفال کودکان آمریکا توصیه می‌کند که از 4 ماهگی قطرهٔ مکمل آهن برای نوزادانی که منحصراً با شیر مادر تغذیه می‌کنند، و یا نوزادانی که بیشتر از نیمی از تغذیهٔ خویش را از شیر مادر تأمین می‌کنند، مورد استفاده قرار گیرد. این قطرهٔ مکمل می‌بایست تا وقتی که غذاهای دارای آهن شبیه غلات غنی‌شده از آهن در رژیم غذایی کودک وارد گردد، تداوم یابد. این آکادمی توصیه می‌کند تا حد آهن تمامٔ کودکان در سن یک سالگی وارسی گردد.
درباره استفاده از مکمل آهن و ویتامین D با پزشک حرفه ای اطفال خویش راهنمایی کنید. پزشک می‌تواند به شما درباره مقادیر مطلوب این مکمل‌ها، لحظه آغاز استفاده و شمار دفعاتی که می‌بایست از این مکمل‌ها برای خویش و کودک خویش استفاده کنید، هدایت‌های کافی را عرضه دهد.
چرا بعضی مادران تغذیه کودک با شیر مادر را گزینش نمی‌کنند؟
- بعضی از خانم‌ها تمایلی به شیردهی در ملأ عام ندارند.
- بعضی این انعطاف‌پذیری شیرخشک را اولویت می‌دهند که پدر یا فردی که مراقبت از نوزاد را پذیرفته می باشد، هر لحظه و در هر مکانی بتواند به نوزاد شیر دهد.
- نوزاد شیر خشک را دیرتر از شیر مادر هضم می‌کند، پس شاید شمار دفعات تغذیه از روش شیشه و شیرخشک در مقایسه با تغذیه با شیر مادر کمتر باشد.
تعهد وقتی و آمادگی در لحظه مورد احتیاج برای تغذیه نوزاد هر تعدادی ساعت یک‌بار، برای هر زنی قابلیت‌پذیر نیست. بعضی از خانم‌ها از این مسئله هراس دارند که شیردهی فرم سینه آنان را خراب نماید. لیکن زیادتر جراحان سینه معتقدند که سن، نیروی جاذبه، ژنتیک و دست اندرکاران مربوط به سبک زندگی شبیه سیگار کشیدن، شمایل و فرم سینه را بیشتر از تغذیه با شیر مادر دگرگونی می‌دهد.
منبع: