علل ریزش مو چیست؟

مو در کل جای پوست بشر به جز در محل‌هایی شبیه کف دست و کف پا، پلک‌ها و ناف رشد می‌کند، ولی زیادی از موها بسیاری ریزاند و در اصل قابل دیدن نیستند. مو از پروتئینی به نام کراتین تشکیل شده هست که در فولیکول‌های مو در لایهٔ ساخته شده در خارج از کشور پوست ساخت می‌گردد. از آنجا که فولیکول‌ها، سلول‌های موی تازه ساخت می‌کنند، سلول‌های قدیمی با سرعت حدود شش اینچ در سال از مسیر حد پوست بیرون رانده می‌شوند. موهایی که می‌بینید در اصل رشته‌ای از سلول‌های کراتین مرده‌اند. به طور متوسط سر بزرگسالان حدود 100000 تا 150000 تار مو دارد و روزمره 100 مورد از آنان از بین می‌رود. پیدا کردن تعدادی مو بر روی شانه و یا برس، لزوماً علامتی هشداردهنده نیست. سعی می‌کنیم در این مطلب به این سؤال که علل ریزش مو چیست؟ جواب دهیم.

در هر وقت، حدود 90% از موهای سر یک شخص در اکنون رشد هست. هر فولیکول چرخهٔ زندگی اعلا خویش را دارد که می‌تواند تحت تأثیر سن، بیماری و طیف گسترده‌ای از دست اندرکاران قرار گیرد. این چرخهٔ زندگی به سه قسمت تقسیم می‌گردد:

• آناژن: رشد فعال مو که به‌طور کلی بین دو تا هشت سال طول می‌کشد.
• کاتاژن: قسمتٔ میانی و توقف رشد مو که دو تا سه هفته طول می‌کشد.
• تلوژن: قسمتٔ استراحت که حدود دو تا سه ماه طول می‌کشد. در نهایت قسمتٔ استراحت، مو می‌ریزد و موی جدیدی تبدیل آن می‌گردد و چرخهٔ رشد دوباره آغاز می‌گردد.

با ازدیاد سن، سرعت رشد مو کم شدن می‌یابد.

ریزش مو مدل های مختلف مختلفی دارد که به آن آلوپسی هم می‌گویند:

• آلوپسی اینولوشنال

شرایطی طبیعی هست که در آن موها با ازدیاد سن به تدریج نازک می‌شوند. فولیکول‌های مو اکثر به قسمتٔ استراحت رفته و موهای برقرار‌مانده کوتاه و کمتر می‌شوند.

• آلوپسی آندروژنیک

یک بیماری ژنتیکی هست که می‌تواند مردان و زنان را تحت تأثیر قرار دهد. مردان مبتلا به این بیماری، که طاسی با الگوی مردانه نامیده می‌گردد، شاید از اوایل نوجوانی و یا اوایل 20 سالگی دچار ریزش مو شوند. این وضعیت با عقب رفتن خط مو و از بین رفتن تدریجی مو از تاج و پوست سر پیشانی معین می‌گردد. زنان مبتلا به این بیماری، به نام طاسی با الگوی زنانه، نازک شدن قابل توجهی را تا 40 سالگی یا بالاتر تجربه نمی‌کنند. زنان دچار نازک شدن کلی در همه ی سر و زیادترین ریزش مو در بخش تاج می‌شوند.

• آلوپسی آره‌آتا یا سکه‌ای

این وضعیت اکثراً به طور ناگهانی آغاز شده و موجب ریزش سکه‌ای مو در کودکان و بزرگسالان می‌گردد. این حالت شاید منتهی به طاسی کل (آلوپسی توتالیس) گردد. ولی در حدود 90% اشخاص مبتلا، این موها ظرف مدت تعدادی سال برمی‌گردند.

• آلوپسی یونیورسالیس 

موجب ریزش همه ی موهای بدن از عبارت ابروها، مژه‌ها و موهای شرمگاهی می‌گردد.

• تریکوتیلومانیا

که اکثر در کودکان دیدن می‌گردد، یک اختلال روانی هست که در آن شخص موهای خویش را می‌کند.

• تلوژن افلوویوم

نازک شدن موقتی موی سر هست که به خاطر دگرگونی در چرخهٔ رشد مو رخ می‌دهد. شمار اضافه از موها نیز‌وقت وارد قسمتٔ استراحت شده و موجب ریزش مو و نازک شدن متعاقب آن می‌شوند.

• آلوپسی‌های زخم

این‌ها موجب ریزش دائمی مو می‌شوند. بیماری‌های التهابی پوست (سلولیت، فولیکولیت، آکنه) و بقیه اختلالات پوستی (شبیه بعضی از مدل های مختلف لوپوس و ولی پلان) اکثراً منتهی به زخم‌هایی می‌شوند که توانایی بازسازی مو را از بین می‌برند. شانه‌های داغ‌شونده و موهای بسیاری محکم‌ بسته و یا بافته شده هم می‌توانند منتهی به ریزش دائمی مو شوند.

چه عواملی موجب ریزش مو می‌شوند؟

پزشکان نمی‌دانند چرا برخی از فولیکول‌های مو برنامه‌ریزی شده‌اند که دورهٔ رشد کوتاه‌تری در مقایسه با دیگر داشته باشند. با این اکنون، دست اندرکاران مختلفی شاید بر ریزش مو تأثیر بگذارند:

شبیه حد غیرطبیعی آندروژن (هورمون‌های مردانه که به‌طور معمول به دست زنان و مردان ساخت می‌گردد).

ژن‌ها از پدر و مادر شاید بر استعداد شخص برای طاسی مردانه یا زنانه تأثیر بگذارند.

• استرس، بیماری و زایمان

این مسائل موجب ریزش موی موقتی می‌شوند. کرم حلقوی ناشی از عفونت قارچی هم می‌تواند موجب ریزش مو گردد. سعی نمایید دریابید برای یاری به کم شدن ریزش مو ناشی از استرس چه کاری می‌توانید پایان دهید.

داروهایی از عبارت داروهای شیمی‌درمانی که در درمان سرطان استفاده می‌گردد، داروهای رقیق‌کنندهٔ خون، مسدودکننده‌های بتاآدرنرژیک که برای کنترل فشارخون استفاده می‌شوند و قرص‌های ضدبارداری می‌توانند موجب ریزش موقت مو شوند.

• سوختگی، آسیب‌دیدگی و اشعهٔ ایکس

این مسائل موجب ریزش موقت مو می‌شوند. در چنین نکاتی، رشد طبیعی مو عموماًً پس از التیام جراحت برمی‌شود مگر اینکه زخم ابداع شده باشد. سپس، در شکل ابداع جای زخم، مو هیچ موقع رشد نمی‌کند.

• بیماری‌های خودایمنی

این بیماری‌ها شاید موجب آلوپسی آره‌آتا شوند. در این نوع آلوپسی نظام ایمنی بدن به دلایل ناشناخته تحریک می‌گردد و بر فولیکول‌های مو تأثیر می‌گذارد. در اکثر اشخاص مبتلا به این نوع آلوپسی، موها دوباره رشد می‌کنند، اگرچه شاید به‌طور موقت خیلی ریز و نازک باشند و شایدً پیش از بازگشت رنگ و ضخامت طبیعی، رنگ روشن‌تری خواهند داشت.

• کارهای آرایشی- بهداشتی

شبیه شامپو زدن افزون، دکلره و رنگ کردن مو می‌تواند موجب ضعیف، شکننده و کم‌رنگ شدن مو گردد. بستن و یا بافت محکم، استفاده از غلتک و یا بیگودی داغ و کشیدن مو با استفاده از شانه‌ها و برس‌های داغ موجب آسیب‌دیدگی و شکستگی مو می‌گردد. با این اکنون، این امور موجب طاسی نمی‌شوند. در اکثر مسائل، در صورتی که منبع دشوار رفع گردد، مو به‌طور طبیعی رشد می‌کند. تا حالا نیز، آسیب شدید به مو یا پوست سر گاهی موجب ابداع طاسی سکه‌ای دائمی می‌گردد.

بیماری تیروئید، لوپوس، دیابت، کم‌خونی فقر آهن و اختلالات غذایی می‌توانند موجب ریزش مو شوند. در اکثر اوقات، هنگامی بیماری عرصه‌ای درمان می‌گردد، موها برمی‌گردند مگر اینکه در بعضی از شکل های لوپوس، ولی پلان یا اختلالات فولیکولی، جای زخم ابداع گردد.

رژیم کم‌پروتئین یا رژیم غذایی با محدودیت شدید کالری هم می‌تواند موجب ریزش موی موقتی گردد. در خصوصٔ غذاهایی که می‌توانند از ریزش مو پیشگیری نمایند، پژوهش نمایید.

منبع:

علل ریزش مو چیست؟ علل ریزش مو چیست؟