علل ایجاد واریس

دکتر شروین نجفی زاده، فوق دانش جراحی عروق، در گفت‌وگوی زنده با برنامهٔ اینستاکلینیک محب که با مبحث واریس پخش شد در تشریح علل ابداع واریس گفتند:

تا الان اتیولوژیِ خاصی برای واریس تا به اکنون شناخته نشده هست و ما نمی‌توانیم یک عامل را به‌تنهایی عاملِ بروزِ آن بدانیم اما مسلّم هست که از لحاظ سرایت دیده شده که در سری‌های خاصی از اشخاص، واریس شایع‌تر هست. جنبه‌های مختلفی برای دلیل‌های آن ذکر می‌کنند که یکی از آنان سن هست. به‌طوری‌که با تکثیر سن، واریس شایع‌تر می‌گردد و هر چه سن بالاتر می‌رود، ابتلا به واریس زیادتر دیده می‌گردد.

عاملِ سایر جنس هست که طبق آن، در نژاد مؤنث به این معنا که در خانم‌ها واریس زیادتر دیده می‌گردد و از دلایل آن یکی تغییرات هورمونی در خانم‌ها و یکی مسئلهٔ بارداری گویش شده که در صورتی که خانمی سابقهٔ بارداری و زایمان داشته باشد و یا ضمناً سابقه‌ٔ مصرف قرص‌های هورمونی زنانه (قرص‌های پیشگیری از بارداری)، به خاطر این که موجب می‌شوند جدار رگ‌ها (عضلات صاف جدار رگ‌ها) اتساع پیدا کنند، در آخر شانس بروز واریس را زیادتر می‌کند. همین‌طور در خانم‌ها دیده شده که بعد از سن یائسگی (سن Menopause) حساب ابتلا به واریس زیادتر دیده می‌گردد.

مسئله‌ٔ بعدی، مسئله‌ٔ چاقی هست به این شکل که هر میزان شخص چاق‌تر گردد، شانس بروز واریس زیادتر می‌گردد. به همین دلیل یکی از توصیه‌های ما برای پیشگیری از ابتلا به واریس این هست که شخص می بایست مراقب وزن خویش باشد. مسئله‌ٔ بعدی، کسب و کار هست. خب مسلّم هست در کسانی که بنا به دلایلی در زندگی کم‌تحرک‌اند و وضعیتی که در طول روز با آن مواجه می باشند، وضعیت ایستاده یا نشسته‌ٔ بلند‌مدت هست، باز در این اشخاص واریس زیادتر دیده می‌گردد، نظیر کسانی که در کادر درمان می باشند، مدام سرپا بوده و کم‌تحرک‌اند یا آرایشگر‌ها که وقت بلند سرپا می باشند و یا ضمناً مأموران مشاوره و رانندگی که ساعت‌ها سر چهارراه‌ها سرپا هستند. کلاً هر شغلی که وقت بلند شخص چه در وضعیت ایستاده چه در وضعیت نشسته باشد در این مجموعه قرار می‌گیرد.

لکن سؤالی که می‌پرسند این هست که کدام خوب تر هست وضعیتِ نشسته یا ایستاده؟

در پاسخ می بایست گفت که نیروی جاذبه در وضعیت ایستاده فشار زیادتری به پاها وارد می‌کند، پس وضعیت نشسته از وضعیت ایستاده خوب تر هست. اما خب نشستن بلند مدتِ بی‌تحرک هم، برای واریس درست نیست. نهایتاً می بایست گفت که در صورتی که کسی مجبور هست بلند‌مدت بنشیند یا بایستند برای جلوگیری از واریس، خوب تر هست مدام پاها را حرکت دهد و سعی کند پاها را بالا بگذارد.

یکی سایر از علل سرایت واریس مسئله‌ٔ ژنتیک گویش شده هست. بر مبنای آن دیده شده که در بعضی از خانواده‌ها واریس شایع‌تر هست و ابتلا به آن، در این اشخاص زیادتر دیده می‌گردد. درباره نقشی که دارو‌های اعلا شاید در ابتلا به واریس داشته باشند، همان‌طور که گفتیم هورمون‌های زنانه در این مورد نقش دارند، در خانم‌ها به دلیل مصرف دارو‌های جلوگیری از بارداری یا تغییرات هورمونی، شاید که این عروق زیادتر دیده شوند. اما به نوبه‌ٔ خویش داروی خاصی نیست که موجب ابداع واریس گردد.