علائم آمبولی ریه چیست؟

وقتی که لخته خون در یکی از سرخرگ هایی که از قلب به ریه ها می رود گیر کند، آمبولی ریه (PE) رخ می دهد. چون لخته جریان طبیعی خون را مسدود می کند.

خون از روش شریان ریوی از قلب به ریه ها می رود. در ریه ها، اکسیژن خون تأمین می گردد و بنابراین به قلب برمی شود، و قلب خون غنی از اکسیژن را به دیگر بدن شما پمپ می کند. لیکن در آمبولی ریه در این ساز و موضوع اختلال ساخت می‌گردد.

این انسداد می تواند مشکل های جدی شبیه آسیب به ریه ها و کم شدن مساحت اکسیژن را در خون ساخت کند. کمبود اکسیژن می تواند به اعضای بعدی بدن شما هم آسیب برساند. در شرایطی که لخته مشهور باشد یا شریان در نشانه لخته های کوچکتر مسدود شده باشد، آمبولی ریه می تواند کشنده باشد.

آمبولی ریه عموماًً از رگ های عمیق پا به ریه ها منتقل می شوند. پزشکان این ایونت را ترومبوز ورید عمقی (DVT) می نامند. این لخته ها وقتی ساخت می شوند که خون نتواند آزادانه از پاها عبور کند. چون بدن شما مدت لحظه اضافه به عنوان مثالً در طی پرواز یا رانندگی دراز بی حرکت بوده می باشد. در صورتی که بعد از جراحی یا بیماری در رختخواب استراحت نمایید هم این اتفاق می افتد.

چه عواملی می تواند احتمال بروز آمبولی ریه را فزونی دهد؟

عامل ها خطر همانند DVT می باشد. پزشکان از این مسائل به منزله ی سه گانه Virchow یاد می کنند. آنان در بر دارنده مسائل زیر می باشند:

• عدم تحرک دراز مدت یا هرگونه تحول در جریان طبیعی خون
  در صورتی که مدت اضافه در بیمارستان یا در وضعیت استراحت در رختخواب شوید، این عارضه اتفاق می افتد. ایضاً در طول پرواز یا رانندگی با ابزار نقلیه به مدت دراز هم شاید آمبولی ریه رخ دهد.
• خونی که احتمال لخته شدن آن بیشتر می باشد
  پزشکان این مورد را فزونی انعقاد پذیری خون می نامند که می تواند به دست داروهایی شبیه قرص های پیشگیری از بارداری ساخت گردد. سیگار کشیدن، سرطان، جراحی این روزها یا بارداری هم می تواند شما را در معرض خطر قرار دهد.
• آسیب به دیواره رگ های خونی
  آسیب به ساق پا می تواند منتهی به این عارضه گردد.

در مسائل نادر، شاید یک شریان ریوی به دست موردی غیر از لخته، شبیه حباب هوا یا قسمتی از یک تومور مسدود گردد. در صورتی که یک استخوان مشهور شکسته باشد، چربی مغز استخوان گاهی اوقات به جریان خون وارد شده و موجب انسداد رگ می گردد.

چطور می توان از آمبولی ریه پیشگیری کرد؟

خوب ترین مسیر برای پیشگیری از PE یا آمبولی ریه کوشش برای پیشگیری از تشکیل لخته های خون در عمق رگ های شما می باشد. در صورتی که بعد از یک عمل جراحی یا بیماری مدت لحظه اضافه را در استراحت به سر برده اید یا یک پرواز دراز داشته اید، این موضوع می تواند چالش برانگیز باشد.

در صورتی که در معرض خطر هستید، در اینجا تعدادی مورد ذکر شده که شاید به شما در کم شدن احتمال لخته شدن خطرناک خون هم یاری کند:

۱) استفاده از رقیق کننده‌های خون

پزشکان از آنان با منزله ی ضد انعقاد یاد می کنند. این عامل ها از ساخت لخته در خون پیشگیری می کنند. پزشک شما شاید در شرایطی که در بیمارستان برای جراحی بستری هستید، آنان را برای شما تجویز کند. ایضاً شاید به شما پیشنهاد گردد که پس ترخیص به خانه نیز مدتی این داروها را مصرف نمایید.

در صورتی که بعد از سکته مغزی یا حمله قلبی در بیمارستان بستری شده اید یا از عوارض ناشی از سرطان رنج می برید، شاید پزشک داروهای رقیق کننده خون را هم به شما توصیه کند.

۲) جوراب‌های فشاری

جوراب های بلندی می باشند که پاهای شما را تحت فشار قرار می دهد. این فشار اضافی به حرکت خون از روش رگ ها و عضلات پا هم یاری می کند. شاید پزشک شما بعد از جراحی توصیه کند که مدتی این جوراب ها را بپوشید.

۳) ورزش

پس از یک اقامت دراز مدت در بیمارستان یا بیماری که مدت اضافه شما را در بستر نگه داشته می باشد، از رختخواب خارج شوید و پیاده روی نمایید. این موضوع موجب می گردد خون در پاهای شما جریان داشته باشد و فرصتی برای تجمع نداشته باشد.

۴) حرکات کششی در زمان سفر

در صورتی که یک پرواز دراز دارید، سعی نمایید هر تعدادی ساعت یک بار مسیر بروید. در صورتی که نمی توانید بایستید، انگشتان پا را با کشیدن انگشتان به سوی خویش خم نمایید. در باقی مطلب چندین حرکت کششی بعدی وجود دارد که توانایی دارید در وضعیت نشسته آنان را فرجام دهید:

1. با یک دست پای خویش را به سوی بالا و سینه خویش بکشید.
2. قسمت پایینی یک پا را با دست دیگرتان بگیرید.
3. این وضعیت را به مدت ۱۵ ثانیه حفظ نمایید و بنابراین آن را با پای بعدی امتحان نمایید. این موضوع را حداکثر ۱۰ بار در ساعت فرجام دهید.
4. در صورتی که مسافت دراز رانندگی می نمایید، هر یک ساعت توقف نمایید و پاها را دراز نمایید.
5. قطعاًً مایعات اضافی بنوشید تا رطوبت کافی به بدنتان برسد.

۵) تحول سبک زندگی

اقدامات غیر از اینی که توانایی دارید فرجام دهید عبارتند از:

• وزن مناسبی داشته شوید.
• در صورتی که هدف دارید داروهای هورمونی شبیه داروهای کنترل بارداری یا چاره های درمانی غیر از اینی را آغاز نمایید، با پزشک خویش در خصوص خطر لخته شدن خون مکالمه نمایید.
• در صورتی که بقیه مشکل های سلامتی شبیه دیابت یا نارسایی قلبی دارید، داروهای خویش را به موقع بخورید. مراقب آن موردی که مصرف می نمایید شوید و در خصوص هرگونه تحول با پزشک خویش راهنمایی نمایید.
• ایضاً در شکل داشتن سابقه بیماری کلیوی یا بعضی بیماری های خودایمنی یا سابقه خانوادگی لخته شدن خون، با پزشک خویش راهنمایی نمایید.
• در صورتی که سیگار می کشید، آن را ترک نمایید.

در مسائل تهدید کننده زندگی آمبولی ریه پزشک شاید تصمیم بگیرد برای از بین بردن لخته داروهایی به نام ترومبولیتیک به شما بدهد. در ضمن شاید واجب باشد لخته با جراحی خارج گردد یا از بین برود، هرچند که این مسائل نادر می باشد.

علائم آمبولی ریه

وقتی که یک رگ در ریه شما به دست لخته خون مسدود می گردد، شما دچار آمبولی ریه (PE) می شوید. علائم این عارضه شاید گوناگون باشد. علائمی که شما تجربه می نمایید شایدً به اندازه لخته و مقدار درگیری ریه شما بستگی دارد. در صورتی که به بیماری ریوی یا قلبی مبتلا هستید، این مبحث نیز می تواند نقش مهمی داشته باشد.

علائم PE به طور ناگهانی ظاهر می گردد. در شکل داشتن هر یک از مسائل زیر با فوریت‌های اورژانس ارتباط بگیرید:

• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• سرفه (شاید با خون دنبال باشد و در خلط شما خون وجود داشته باشد)
• درد ناگهانی در پشت
• تعریق خیلی اکثر از مرز معمول
• حالت حواس پرتی، یا گیجی
• لب ها یا ناخن های آبی

علائم هشدار دهنده ترومبوز ورید عمقی

هنگامی لخته در ورید عمقی پاها ساخت گردد، به آن ترومبوز ورید عمقی (DVT) می گویند. در صورتی که لخته جدا گردد و به ریه شما برود، جایگزین به PE می گردد.

در شکل نظاره علائم DVT سریعاً به پزشک مراجعه نمایید. در صورتی که زود تشخیص داده گردد، پزشکان می توانند از آمبولی ریوی پیشگیری کنند. علائم DVT در بر دارنده مسائل زیر می باشد:

• تورم پا یا بازو
• حالت درد یا ناراحتی در پا زمان ایستادن یا مسیر رفتن
• تورم یک پا یا بازو و حالت داغی بیشتر از مرز در آن
• پوست قرمز یا تحول رنگ پوست در بازو یا پای آسیب دیده
• رگهایی در بازو یا پا بزرگتر از مرز طبیعی

تشخیص آمبولی ریه

پزشک شایدً با معاینه بدنی آغاز می کند. وی به توجه به پاهای شما نگاه می کند تا ببیند آیا علائمی شبیه تورم، حساسیت، تحول رنگ یا داغی نظاره می کند یا خیر. این‌ها لوگو هایی می باشد که شاید نشان دهد یکی از رگ های عمقی شما لخته شده باشد.

در بخش بعدی، پزشک شاید تعدادی آزمایش شبیه اشعه ایکس قفسه سینه یا سونوگرافی تجویز کند. شاید احتیاج به آزمایش خون هم باشد. این تست ها می توانند مقدار اکسیژن و دی اکسید کربن در خون را اندازه گیری کنند. ایضاً به پزشک هم یاری می­‌کنند ماده ای به نام D دایمر را تشخیص دهد، که یک قطعه پروتئینی کوچک می باشد که پس از تجزیه لخته به دست بدن در خون پدید می آید.

بقیه آزمایشاتی که شاید پزشک تجویز کند در بر دارنده مسائل زیر می باشد:

• آنژیوگرافی ریوی توموگرافی رایانه ای (CTPA)
  این تست نوع خاصی از آزمایش اشعه ایکس می باشد. ایضاً اساسی ترین آزمایشی می باشد که پزشکان برای نظاره اینکه آیا شما PE دارید از آن استفاده می کنند. پزشک شما رنگ یا کنتراست را به داخل رگ ها وارد کردن می کند. بنابراین دکتر قادر خواهد بود رگ های خونی ریه ها را با اشعه ایکس ببیند.
• اسکن تهویه / پرفیوژن (V / Q)
  در صورتی که CTPA در دسترس نباشد یا برای شما مطلوب نباشد از این تست استفاده می گردد. این چاره از ماده رادیواکتیو استفاده می کند تا نشان دهد کدام بخش از ریه ها جریان هوا (تهویه) و جریان خون (پرفیوژن) دارند. در صورتی که در محیط خاصی جریان خون کم باشد، لیکن جریان هوا طبیعی باشد، شاید لخته وجود داشته باشد.
• آنژیوگرافی ریوی مبتنی بر کاتتر
  این مورد دقیق ترین آزمایش برای تشخیص PE می باشد. در صورتی که بقیه آزمایش ها نتایج واضحی نشان ندهند، از این تست استفاده می­‌گردد. حرفه ای یک لوله نازک (کاتتر) را به داخل رگ مشهور اصل در کشاله ران و رگ های داخل ریه وارد می کند. بنابراین رنگ را از روش کاتتر وارد کردن می کند. تصاویر رگ های خونی داخل ریه با اشعه ایکس ظاهر می گردد. این تست به علت وجود CTPA به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد.
• ام ​​آر آی
  در صورتی که باردار هستید یا پزشک نگران می باشد که آزمایش های غیر از اینی که از کنتراست استفاده می کنند برای شما مضر باشد، این چاره می تواند گزینه نیکی باشد.
• اکوکاردیوگرام
  این تست سونوگرافی قلب می باشد. نمی تواند PE را تشخیص دهد، لیکن نشان می دهد که به قلب فشار وارد شده می باشد یا نه.

درمان آمبولی ریه

به لخته شدن خون در ریه آمبولی ریوی (PE) اطلاق می گردد. این عارضه جدی می باشد و می تواند زندگی را شخص را تهدید کند. لیکن خبر نیکو این می باشد که در صورتی که سریعاً تشخیص داده گردد، پزشکان می توانند آن را معالجه کنند. در اینجا نگاهی به بعضی از متداول ترین چاره های مقابله با این بیماری می‌اندازیم.

۱) رقیق کننده های خون

این داروها که “ضد انعقاد خون” هم نامیده می شوند، رایج ترین چاره درمان لخته خون در ریه به محسوب می روند. آنان دو نقش اصلی را ایفا می‌کنند:

• ابتدا اینکه از بزرگتر شدن لخته پیشگیری می کنند.
• دوم، از تشکیل لخته های تازه پیشگیری می کنند.

این داروها لخته های خون را از بین نمی برند. بلکه بدن شما به طور طبیعی و با گذشت لحظه این موضوع را فرجام می دهد.

معمول ترین داروهای رقیق کننده خون وارفارین و هپارین می باشند. وارفارین یک قرص می باشد و می تواند لخته ها را درمان و از بروز آنان جلوگیری کند. شما توانایی دارید این داروها را از روش وارد کردن یا IV هم دریافت نمایید. داروهای رقیق کننده خون زیادی به شکل قرص وجود دارد و پزشک به شما هم یاری می کند تا تصمیم بگیرید که کدام یک از آنان در خصوص شما خوب تر عمل می کند. هپارین می تواند احتمال تشکیل لخته های اکثر را کم شدن دهد. ایضاً می‌توانید آن را از روش وارد کردن یا IV دریافت نمایید.

درمان شاید در بیمارستان یا در ضمن در ER آغاز گردد و شما توانایی دارید در همان روز مرخص شوید. مدت لحظه بستری و درمان به شرایط شما بستگی دارد.

هپارین هایی با وزن مولکولی کم هم خیلی مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها را می توان در خانه هم وارد کردن کرد. آنان عبارتند از:

• Dalteparin (Fragmin)
• Enoxaparin (Lovenox)
• Tinzaparin (Innohep)

عارضه اساسی داروهای رقیق کننده خون، خونریزی داخلی می باشد. در صورتی که دارو خون شما را بیشتر از مرز رقیق کند، شاید خونریزی داخلی اتفاق بیفتد. شاید پزشک برایتان آزمایش خون تجویز کند تا این مبحث را تحت نظر داشته باشد. با این اکنون، در ضمن در دوزهای درمانی نیز خونریزی داخلی خطرناک می باشد.

در موقعیت های تهدید کننده زندگی، پزشکان شاید از داروهای ترومبولیتیک استفاده کنند. این داروها سریعاً لخته هایی را که موجب بروز علائم شدید می شوند از بین می برند. لیکن می توانند منتهی به خونریزی ناگهانی شوند و تنها پس از وارسی دقیق مورد استفاده قرار می گیرند.

۲) کاتتر

در نکاتی که با توجه مورد وارسی قرار گرفته اند، این چاره یکی بعدی از درمان های اضطراری می باشد که پزشک شاید از آن استفاده کند. وی یک لوله نازک و انعطاف پذیر را در رگ ران یا بازو وارد می کند. این لوله به ریه شما فرو می رود، در آنجا لخته را رفع می کند یا از دارو برای حذف آن استفاده می کند.

۳) بقیه چاره های درمانی

در صورتی که نمی توانید از داروهای رقیق کننده خون بهره ببرید، شاید پزشک از این گزینه ها برای درمان PE شما استفاده کند:

• فیلتر ورید اجوف تحتانی
  ورید اجوف تحتانی یک ورید مشهور می باشد که خون را از بخش های پایینی بدن به قلب منتقل می کند. پزشک می تواند فیلتر را در این ورید قرار دهد تا لخته ها را پیش از دست یابی به ریه ها متوقف کند. این فیلتر مانع از تشکیل لخته ها نمی گردد، بلکه تنها از دست یابی آنان به ریه پیشگیری می کند.
• جوراب های فشاری
  گاهی اوقات “لوله های پشتیبانی کننده” نامیده می شوند، این جوراب ها تا زانوی شما بالا می آیند و بر روی پاهای شما فشار وارد می‌کنند تا خون جمع یا لخته نشود. (اکثر لخته هایی که در ریه به وجود می آیند از محیط پا آغاز می شوند).
• جراحی
  برای از بین بردن لخته ریوی به ندرت شاید به یک عمل جراحی احتیاج باشد.

شما عزیزان برای کسب اطلاعاتی در خصوص آمبولی ریه خوب تر می باشد به پزشک حرفه ای ریه مراجعه نمایید. قابلیت رزرو برپایه اینترنت نوبت پزشک از روش وب سایت درمانکده به راحتی قابل انجام می باشد. دسترسی به شماره ارتباط و آدرس مطب هم از روش درمانکده میسر شده می باشد.

منبع : Web MD