تفاوت چربی سفید و چربی قهوه‌ ای چیست؟

در این مطلب مروری خواهیم داشت بر اینکه چربی قهوه ای چیست و چه تفاوتی بین چربی سفید و قهوه ای وجود دارد و همچنین به بهترین روش های تبدیل چربی سفید به قهوه‌ای اشاره خواهیم کرد.

چربی سفید و قهوه ای دو نوع اصلی چربی‌های بدن انسان را تشکیل می‌دهند. در حالی که بسیاری از افراد با بافت چربی سفید آشنایی دارند اما حتی اسم چربی قهوه‌ نیز به گوش خیلی‌ها غریبه است. براساس نتایج برخی تحقیقات، استفاده مناسب از چربی قهوه‌‌ای در آینده نه چندان دور می‌تواند به راه حلی مناسب برای مشکلاتی نظیر اضافه وزن یا چاقی تبدیل شود. در ادامه این مطلب از مجله پزشکی سلامتی سیب قصد داریم با استفاده از جدیدترین اطلاعات پزشکی بررسی کنیم که چربی قهوه‌ ای چیست و چه تفاوتی با چربی سفید دارد؛ با ما همراه باشید.

تفاوت اصلی چربی سفید و قهوه ای

چربی سفید و قهوه‌ای هر دو در بدن انسان وجود دارند و منبع انرژی بدن به حساب می‌آیند. برای درک تفاوت چربی سفید و قهوه‌ای، در این بخش به تعریف و بیان خصوصیات این دو نوع چربی پرداخته‌ایم.

چربی قهوه ای چیست؟

چربی قهوه‌ای دارای خصوصیات متفاوت و گاهی ویژگی‌های متضاد نسبت به چربی سفید است و این بافت چربی قهوه ای است که تفاوت اصلی آن را با چربی سفید رقم می‌زند. این چربی در بدن نوزادان بیشتر از افراد بالغ یافت شده و با افزایش سن، میزان چربی قهوه‌ای در بدن انسان کاهش می‌یابد.

علت نامگذاری چربی قهوه ای به این نام، وجود تعداد زیادی میتوکندری در داخل سلول های بافت چربی قهوه ای است. میتوکندری‌ها حاوی آهن بوده و باعث تیره‌تر شدن رنگ این نوع از چربی می‌گردند.

میتوکندری مرکز تولید انرژی و سوزاندن کالری در سلول است. وجود تعداد زیاد میتوکندری‌ها به سلول‌های چربی قهوه‌ای اجازه می‌دهد که در هنگام نیاز بدن به انرژی برای فعالیت و یا ایجاد گرما (هنگام احساس سرما)، بلافاصله انرژی مورد نیاز را تامین نمایند. این انرژی بر خلاف انرژیی که در هنگام احساس سرما توسط عضلات و با مکانیسم لرزیدن ایجاد می‌گردد، با لرزش به وجود نمی‌آید. چربی قهوه‌ای در مناطق خاصی از بدن مانند ناحیه گردن و بالای قفسه سینه یافت می‌شود و در بافت آن‌ها، تعداد زیادی از قطرات روغنی دیده می‌شوند.

آیا چربی قهوه‌ای می تواند به درمان یا جلوگیری از دیابت کمک کند؟

بررسی مطالعات مختلف نشان داده‌اند که چربی قهوه ای کالری را می سوزاند و ممکن است به کنترل قند خون کمک کند،سطح انسولین را بهبود بخشد و باعث کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم شود. علاوه بر این، ممکن است که چربی قهوه‌ای به حذف چربی‌‌ها از خون کمک کند و باعث کاهش خطر ابتلا به هیپرلیپیدمی شود.

چربی سفید چیست؟

بیشتر بافت چربی موجود در بدن افراد بالغ (در یک سوم میانی بدن) از چربی سفید است. چربی زیر پوستی، چربی دور احشاء و ارگان های داخلی و چربی ناحیه شکم، باسن و ران‌ها از این نوع چربی هستند.

سلول‌های چربی سفید معمولا دارای یک قطره بزرگ چربی و میزان کمی میتوکندری در داخل خود هستند و به همین دلیل رنگ آن‌ها سفید است. حفاظت از گرما و جلوگیری از خروج حرارت از بدن نقش اصلی چربی سفید در بدن است و  به همین دلیل است که این نوع چربی در زیر پوست قرار دارد. نقش دیگر چربی سفید در بدن، حفاظت اندام‌ها و ارگان‌ها از ضربات خارجی و تسهیل بعضی اعمال مانند نشستن است.

در یک فرد سالم بدون اضافه وزن، بین ۲۰ تا ۲۵ درصد از وزن بدن از چربی سفید تشکیل شده است.

چربی سفید نقش مهمی در بدن انسان ایفا می‌کند، ولی متاسفانه عدم رعایت رژیم غذایی مناسب و شیوه زندگی کم تحرک امروزی، باعث افزایش درصد این چربی در بدن برخی از افراد می گردد که آغازگر بسیاری از بیماری ها خواهد بود. به همین دلیل باید میزان چربی سفید به حد طبیعی خود بازگردد. راه طبیعی برای کاهش میزان چربی سفید در بدن، رعایت رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی است، ولی برای بسیاری از افراد این راهکار بسیار دشوار خواهد بود.

تبدیل چربی سفید به قهوه ای

در حال حاضر، تحقیقات بسیاری بر روی یافتن روشی متمرکز شده که خصوصیات چربی سفید را تغییر داده و خاصیت تولید انرژی را در این بافت افزایش دهند و یا به عبارتی آن را به چربی قهوه‌ای تبدیل نماید.

به عنوان مثال، تحقیقات مختلفی روی ماده کسپایسین که در فلفل قرمز تند یافت می‌شود، انجام گردیده و نشان داده که گنجاندن این ماده در رژیم غذایی حیوانات آزمایشگاهی توانسته تولید چربی قهوه‌ای را در بدن افزایش دهد.

این موضوع شاید یکی از دلایلی باشد که مصرف غذاهای حاوی فلفل قرمز می‌تواند باعث کاهش وزن گردد. البته بسیاری از این تحقیقات با استفاده از قرص های مکمل حاوی کسپایسین انجام شده‌اند و از فلفل قرمز تند در آن‌ها استفاده نشده است.

گروه دیگری از تحقیقات روی انواع پروتئین‌هایی متمرکز گردیده که ممکن است بر تولید چربی قهوه ای موثر باشند. مثلا، محققان دانشگاه جان هاپکینز دریافتند که اگر با روشی پروتئین NPY (appetite-stimulating neuropeptide Y) را که در ایجاد اشتها و حس گرسنگی در مغز موثر است، سرکوب کرده و میزان آن را کاهش دهند، بخشی از چربی سفید موجود در بدن حیوانات مورد مطالعه به چربی قهوه ای تبدیل می‌شود.

بر اساس این تحقیق و سایر تحقیقات مشابه، می‌توان نتیجه گرفت که اگرچه تولید چربی قهوه ای پس از دوران کودکی در بدن کاهش می یابد، ولی بدن قابلیت تولید این چربی را حفظ می‌نماید. محققان دانشگاه جان هاپکینز معتقدند که سلول‌های بنیادین مسئول تولید چربی قهوه‌ای از بین نمی‌روند و تنها با افزایش سن غیرفعال می شوند، پس می توان دوباره آن‌ها را فعال کرد.

بهترین راه برای تبدیل چربی سفید به چربی قهوه ای چیست؟

برخی تحقیقات به این نتیجه رسیده‌اند که علاوه بر روش‌های آزمایشگاهی، ممکن است برخی تغییرات در سبک زندگی نیز باعث تبدیل شدن بافت چربی سفید به بافت چربی قهوه ‌ای شوند؛ این تغییرات عبارتند از:

قرار دادن بدن در دمای پایین

قرار دادن بدن در معرض دمای پایین یا حتی سرد ممکن است به افزایش سلول‌‎های چربی قهوه‌ای کمک کند. برخی تحقیقات پیشنهاد کرده‌اند که روزانه تنها دو ساعت قرار گرفتن در معرض دما حدود ۶۶ درجه فارنهایت (۱۹ درجه سانتیگراد) می‌تواند به اندازه کافی سلول چربی قهوه‌ای برای بدن به ارمغان بیاورد.

دوش آب سرد، حمام یخ یا بیرون رفتن از خانه در هوای سرد از جمله روش‌هایی هستند که می‌توانید از طریق آن‌ها بدن خود را در معرض دمای پایین قرار داده و به تبدیل سلول‌های چربی سفید به بافت چربی قهوه ای کمک کنید.

ورزش کردن

منابع تحقیقاتی دیگر بر روی موش‌ها نشان می‌دهد که یک پروتئین به نام ایریزین ممکن است به تبدیل چربی سفید به قهوه ای کمک کند. انسان نیز این پروتئین را  در بدن خود تولید می‌کند و محققان کشف کردند افرادی که در زندگی روزمره خود برنامه منظم ورزشی ندارند، در مقایسه با کسانی که اغلب ورزش می کنند، آریزین کمتری تولید می کنند. بنا بر باور محققان، میزان تولید آریزین زمانی به حداکثر می‌رسد که فرد یک برنامه ورزشی هوازی با شدت بالا را دنبال کند.

علاوه بر تبدیل چربی سفید به قهوه‌‌ای، ورزش کردن برای سوزاندن کالری و چربی اضافه و همچنین بهبود سلامت قلب و عروق مفید بوده و همواره به توسط کارشناسان سلامت توصیه می‌شود. بنابراین، صرف نظر از اینکه تاثیر ورزش کردن روی چربی قهوه ای چیست؛ بهتر است حتما یک برنامه ورزشی منظم را دنبال کنید. به توصیه متخصصان، در طی یک هفته  ۱۵۰ دقیقه فعالیت متوسط، مانند راه رفتن یا بازی تنیس و یا ۷۵ دقیقه فعالیت شدید، مانند دویدن یا شنا می‌تواند به تبدیل چربی سفید به قهوه ای کمک کرده و وضعیت سلامت شما را از جوانب مختلف بهبود بخشد.

کلام آخر

در بدن انسان دو نوع چربی سفید و چربی قهوه‌ای وجود دارد. هر دو چربی سفید و قهوه ای نقش مهمی در سلامت بدن دارند اما انباشته شدن بیش از اندازه چربی سفید می‌تواند چالش‌هایی جدی برای سلامت بدن ایجاد کند. چربی سفید و قهوه‌ای از نظر بافت متفاوت بوده و چربی قهوه‌ای حاوی تعداد زیادی میتوکندری است. در صورتی که تحقیقات در زمینه تبدیل چربی سفید به قهوه‌ای به نتیجه مطلوب برسند، می‌توان امیدوار بود که در آینده‌ای نه چندان دور، تبدیل بافت چربی سفید به بافت چربی قهوه ای در انسان نیز امکان پذیر گردد؛ فرایندی که ممکن است پاسخگوی مشکل اضافه وزن در بیش از دو میلیارد نفر در سراسر جهان باشد.

Sources:

hopkinsmedicine.org

ncbi.nlm.nih.gov1

ncbi.nlm.nih.gov2

webmd.com

healthline.com