جایگرین مناسب برای قند و شکر – اریتریتال (Erythritol)

سال‌هاست که شکر یکی از پرمصرف‌ترین شیرین‌کننده‌هاست. برای شیرین کردن چای یا قهوه، طبخ کیک و یا هر غذا؛ استفاده از شکر به یک عادت در میان همه ما تبدیل شده است و هم اکنون با پیشرفت علم و مشخص شدن ماهیت مضر شکر به نظر می‌رسد باید به دنبال یک جایگزین مناسب برای قند و شکر گشت.

با آشکار شدن مضرات مصرف قند و شکر برای بدن، بسیاری از افراد به دنبال جایگزینی مناسب برای شیرین کردن چای، قهوه و یا غذاها می گردند. اگرچه پیدا کردن جایگزینی که صد در صد طعم و میزان شیرین کنندگی شکر را داشته باشد و در عین حال عاری از هر گونه عارضه ای باشد مشکل است، با این حال می توان از بعضی شیرین کننده های طبیعی که کمترین عوارض را برای بدن دارند استفاده نمود. اریتریتال (Erythritol) یکی از این شیرین کننده هاست که در ایالات متحده در فروشگاه های عرضه کننده مواد غذایی سالم و طبیعی و یا بصورت آنلاین قابل دسترسی است. با توجه به بررسی دقیق ویژگی‌های شیمیایی این محصول انتظار می‌رود که نتایج آن در چند مجله پزشکی منتشر شده، اریتریتال بتواند جایگزین قند برای چای باشد.

اریتریتال Erythritol چیست؟

در پاسخ به این پرسش که Erythritol چیست می‌توان گفت:اریتریتال یک شیرین کننده طبیعی است که در طبیعت در مقادیر جزئی در میوه هایی نظیر انگور , گلابی و هندوانه یافت می شود. قدرت شیرین کنندگی آن در حدود ۷۰ درصد شکر است و حل شدن آن در مایعات بیشتر از شکر طول می کشد. این شیرین کننده معمولا از قند های گیاهی و طی فرآیند تخمیر و تبلور به دست می آید.
اریتریتال پس از چندین آزمایش شیمیایی و سال‌ها بررسی در زمینه فواید و عوارضش توانسته ثابت کند که می‌تواند یک جایگزین مناسب برای قند و شکر باشد. البته که تلاش‌ها در راستای کشف بهترین جایگزین های طبیعی  قند و شکر همچنان ادامه دارد. اما استفاده از اریتریتال تا آن زمان می‌تواند خطراتی که سالمندان بسیاری را تهدید می‌کند، از آن‌ها دور کند.چندین مجله پزشکی نیز در این زمینه تحقیقات فراوانی انجام داده اند.

همچنین بخوانید: تفاوت چربی سفید و چربی قهوه‌ ای چیست؟

مزایای اریتریتال به عنوان جایگزین قند در رژیم غذایی

اگر در مصرف روزانه قند خود تجدید نظر کنیم و شیرین کننده‌های طبیعی را جایگزین قند در رژیم غذایی کنیم می‌توانیم به راحتی حجم بسیاری از قند مصرفی خود را کاهش دهیم و از این طریق در جهت بهبود سلامت رژیم غذایی خود قدم بزرگی برداریم. از جمله مزایای شیرین‌کننده طبیعی اریتریتال که به عنوان جایگزین مناسب قند و شکر شناخته می‌شود در لیست زیر آمده است.

1. میزان کالری دریافتی از اریتریتال تقریبا صفر می باشد ( ۹۵ درصد کم تر از شکر). علت این است که نود درصد اریتریتال پس از جذب در خون، بدون هیچ گونه تغییری در ادرار دفع می گردد. ده درصد آن هم بدون جذب در خون، مستقیما از طریق مدفوع دفع می گردد. پس باعث دریافت کالری اضافی و نتیجتا افزایش وزن نمی گردد.
2. اریتریتال باعث افزایش قند خون نمی گردد و لوزالمعده را برای ترشح انسولین تحریک نمی نماید. از این نظر جایگزین مناسبی برای افراد مبتلا به دیابت می باشد، اگر چه این افراد باید پیش از شروع مصرف با پزشک خود مشورت نمایند.
3. اریتریتال تا حدود ۱۶۰ درجه سانتی گراد مقاوم به حرارت است و تجزیه نمی شود.
4. هیچ گونه خواص سرطان زایی تا کنون در مورد این ماده گزارش نشده است و از طرف دیگر خواص آنتی اکسیدان برای آن ثابت شده است که می تواند باعث از بین بردن رادیکال های آزاد شیمیایی در بدن گردد. رادیکال های آزاد شیمیایی از عوامل ابتلا به سرطان شناخته می شوند.
5. اریتریتال بر خلاف قند و شکر باعث ایجاد پوسیدگی دندان نمی شود، بلکه تولید پلاک های میکروبی دندانی و چسبندگی باکتری ها به دندان ها را نیز کاهش می دهد و این یکی از مزایای مهم مصرف این شیرین کننده در جایگزین قند برای چای می باشد.
6. اریتریتال در بسیاری از کشورها مانند ژاپن، کانادا، استرالیا، نیوزلند و نیز در اتحادیه اروپا به صورت گسترده مصرف می گردد و در ایالات متحده در گروه عموما بی خطر (Generally Recognized As Safe-   GRAS)  طبقه بندی شده است.

همچنین بخوانید: شکر قهوه ای یا شکر سفید؟ کدام بهتر است؟

به طور کلی می‌توان گفت انتخاب اریتریتال به عنوان جایگزین مناسب قند و شکر می‌تواند از چندین جهت به افراد مسن کمک کند و در جوانان نیز از ابتلا به بیماری‌های چاقی و دیابت جلوگیری کند. این نوع استفاده از مواد طبیعی شاید درمان قطعی برای هیچ بیماری نباشد اما قطعا می‌تواند از ابتلا به هزاران بیماری مربوط به مصرف بی‌رویه گلوکز جلوگیری کند.

کاربرد اریتریتول

در تمام مواردی که شما در طول روز از شکر استفاده می‌کنید، آشپزی، چای قهوه و یا پختن شیرینی‌ها، برای کسانی که به شیرین کردن نوشیدنی‌های مختلفشان اعتیاد دارند استفاده از اریتریتول می‌تواند یکی از بهترین روش‌ها برای جایگزین کردن شکر و قند است.

معایب اریتریتول به عنوان جایگزین قند در رژیم غذایی

1. اریتریتال معمولا با شیرین‌کننده های مصنوعی نیز ترکیب می‌شود و به صورت مجزا مصرف نمی‌شود؛ برای همین است که مصرف بالای آن می‌تواند موجب بیماری‌هایی از قبیل سردرد، اسهال و مشکلات گوارشی می‌شود.
2. مصرف اریتریتول موجب پرخوری می‌شود. مهمترین نکته درمورد اریتریتول این است که بدن ما نمی‌تواند این ماده غذایی را بسوزاندو متابولیزه کند؛ زمانی که شکر متابولیزه شود هورمون‌هایی ترشح می‌شود که اشتها را کاهش می‌دهد اما در اریتریتال، اشتها کاهش نمی‌یابد و در نهایت ممکن است منجر به پرخوری شود.

با توجه به موارد فوق همچنان جای شک وجود دارد که اریتریتول بتواند بهترین جایگزین های طبیعی قند و شکر باشد.شما نیز لازم است در یک مجله پزشکی مناسب به دنبال شیرین‌کننده‌ای طبیعی و باکیفیت بگردید. پزشکان و متخصصان تغذیه همچنان سعی بر آن دارند تا با رفع و حل معایب این ماده شیرین‌کننده آن را تجاری‌سازی کنند تا شما بتوانید به راحتی از آن‌ها به عنوان جایگزین مناسب برای قند و شکر استفاده کنید.

همچنین بخوانید: پروبیوتیک چیست و چه خواصی دارد؟

عوارض احتمالی مصرف اریتریتال

اگر این شیرین کننده در حد معمول و کمتر از ۵۰ گرم در روز مصرف گردد، معمولا عوارضی نشان نمی دهد. در مقادیر بالاتر از ۸۰ گرم در روز می تواند عوارضی مانند ناراحتی گوارشی، ایجاد گاز در روده ها، اسهال و سردرد ایجاد نماید. به هر حال نظیر هر ماده گیاهی، گزارش های نادری از حساسیت و آلرژی به این ماده وجود داشته است که باید در نظر گرفته شود. خانم های حامله و در حال شیر دهی و افراد مبتلا به بیماری های پیشرفته قلبی و عروقی بهتر است پیش از مصرف با پزشک در این زمینه مشورت نمایند.

با بررسی فواید و ضررهای این دو محصول و همچنین مقایسه‌ی شکر و اریتریتال می‌توان به راحتی نتیجه گرفت که استفاده از اریتریتال کاملا انتخاب سالم و منطقی است اما نکته قابل اهمیت درمورد اریتریتال این است که جز چند کشور اروپایی این ماده در تمام کشورها موجود نیست و البته اگر موجود باشد با قیمت بسیار بالایی فروخته می‌شود؛ پس اگر قصد عوض کردن رژیم غذایی خود و استفاده از این محصول را دارید، حتما به این نکته توجه کنید.

به طور کلی فواید اریتریتال زیاد هستند. البته با در نظر گرفتن قیمت نسبتا گران این ماده در مفایسه با شکر که به عنوان نکته ای منفی در نظر گرفته می شود، می توان از اریتریتال به عنوان جایگزین مناسب برای قند و شکر استفاده نمود. همچنان مهمترین مسئله در انتخاب این ماده شیرین‌کننده برای جایگزین قند در رژیم غذایی شما بدنتان و تشخیص پزشکتان است.

منبع:
“Erythritol: What You Need to Know about

This Natural Sugar Substitute & the Better Choices Available.”