روز جهانی سالمندان گرامی باد / نکات مهم برای کاهش استرس سالمندی
به گزارش رکنا، در تقویم جهانی، اول اکتبر هر سال (10 مهر در سال 1403)، روز جهانی سالمندان نامیده شده است. در سال 1982 سازمان ملل متحد شورای بین المللی سالمندی را تأسیس کرد و در همان سال طرحی را برای تعیین روز جهانی سالمندان تا سال 1990 پیشنهاد کرد. این شورا اول اکتبر را به عنوان روز جهانی سالمندان اعلام کرد.
به همین مناسبت هر ساله هفته ای به عنوان هفته ملی سالمند در ایران گرامی داشته می‌شود و برنامه‌های مختلفی برگزار می‌شود. روز جهانی سالمندان شبیه به روز ملی پدربزرگ و مادربزرگ در ایالات متحده و کانادا و همچنین جشنواره ای در چین و روز احترام به سالمندی در ژاپن است.
روز سالمند در 1403 چه روزی است؟
در سال 1403 روز جهانی سالمند 10 مهر است. رشد سریع جمعیت مسن در سال‌ها نشان می‌دهد که ارتقای سلامت، کیفیت زندگی، پیشگیری و نگهداری از سالمندان هر سال مهم‌تر می‌شود.
عناوین و شعارهای روز جهانی سالمند
روز جهانی سالمندان توسط سازمان‌هایی که آگاهی در مورد سالمندی را افزایش می‌دهند و بر سالمندی تمرکز می‌کنند جشن گرفته می‌شود.
1998 و 2000: به سوی جامعه ای برای تمام سنین مختلف
2004: سالمندان در جامعه بین نسلی
2005: پیری در هزاره جدید
2006: بهبود کیفیت زندگی سالمندان: پیشبرد استراتژی جهانی سازمان ملل
2007: پرداختن به چالش‌ها و فرصت‌های سالمندی
2008: حقوق سالمندان
2009: دهمین سالگرد جهانی سالمندان: حفاظت از خانواده در همه اعصار
2010: پیری و دستیابی به اهداف توسعه هزاره
2011: فرصت‌ها و چالش‌های رو به رشد پیری جهانی
2012: زندگی، شکل دادن به آینده
2013: آینده‌ای که می‌خواهیم، مردم بزرگ چه می‌گویند
2014: هیچ کس را پشت سر نگذارید، بهبود جامعه برای همه
2015: پایداری محیط‌های شهری در همه سنین
2016: در برابر مفهوم گرایی موضع بگیرید
2017: حرکت رو به جلو: تشویق استعداد، مشارکت سالمندان در جامعه
2018: تجلیل از قدیمی ترین قهرمانان حقوق بشر
2019: سفر به برابری سن
2020: کرونا، فرصتی برای تغییر دیدگاه والدین
2021: برابری دیجیتال برای همه سنین.
2022: انعطاف پذیری سالمندان در برابر تغییرات جهانی.
2023: تحقق وعده‌های اعلامیه جهانی حقوق بشر برای افراد مسن
هفته سالمند در ایران
هفته سالمندان امسال از 1 تا 7 اکتبر با راهنمای تکریم عزت و کرامت سالمندان ایجاد می‌شود. در این هفته برای هر روز ما یک عنوان خاص خواهیم داشت:
1 اکتبر: ارتباطات، آگاهی بخشی، پرسشگری، فرهنگ سازی و گفتمان
2 اکتبر: محیط سالمندان
3 اکتبر: حمایت‌های اجتماعی، رفاهی و اقتصادی
4 اکتبر: مراقبت و سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی
5 اکتبر: سرمایه و مشارکت اجتماعی، خانواده و جامعه
6 اکتبر: قانون گذاری، توسعه سیاست و مدیریت سالمندان
7 اکتبر: آموزش و توانمندسازی
دوران سالمندی
سالمندی دوره ای از زندگی است که از 60 یا 65 سالگی شروع می‌شود، در تعریف سالمندی نمی‌توان زمان خاصی را مشخص کرد، اما با توجه به ویژگی‌های خاصی که فرد در مقطعی پیدا می‌کند می‌توان سالمندی را در زندگی او تشخیص داد.
به طور معمول، سالمندی جسمی، فکری، اجتماعی و غیره است. برخی از این تغییرات در بدن رخ می‌دهد، به عنوان مثال، در سنین بالا، 50 درصد از سلول‌های قشر مغز، به ویژه نورون‌هایی که مستقیماً به اعصاب بینایی، شنوایی و حرکتی متصل هستند، از بین می‌روند.
این تجزیه و تحلیل در بخش‌هایی از مغز که با سازماندهی اطلاعات، تفکر و استدلال مرتبط است کمتر رایج است. بیماری قلبی عروقی نیز به دلیل پمپاژ کمتر قلب رخ می‌دهد. همچنین ضعف سیستم ایمنی باعث می‌شود که سالمندان زودتر بیمار شوند و دیرتر از جوانان بهبود پیدا کنند مراقبت از سالمند امری ضروری و واجب است.
از نظر اجتماعی، سالمندان با تغییرات زیادی در زندگی خود مواجه هستند. برخی از این وقایع عبارت‌اند از: بازنشستگی، یائسگی، فوت همسر و … اما مهم‌ترین مشکلات سالمندان این است که به نوعی می‌ترسند برای اطرافیان خود مشکل ایجاد کنند یا سلامت و استقلال آنها به خطر بیفتد، احساس تنهایی و گاهی احساس بی ارزشی در روابط خود با دیگران دارند.
انواع سالمندی
به نظر می‌رسد سه نوع پیری وجود دارد. یکی از انواع سالمندی چیزی است که ما به عنوان «پیری طبیعی» می‌شناسیم. در این دوران تغییرات روحی و جسمی را به میزانی که از این سن انتظار می‌رود، تجربه می‌کند، این دوران شامل اکثریت سالمندان می‌شود. نوع دوم، «سالمندی خوب» است که در آن اهداف زندگی، آسایش، استقلال و پیگیری اهداف شغلی همچنان در زندگی یک سالمند وجود دارد، بنابراین نشاط او حفظ می‌شود.
سالمندی نوع سوم، “سالمندان مبتلا به آسیب گونه” هستند که در آن بیماری‌های جدی باعث کاهش قابل توجه عملکرد آن ها می‌شود. بنابراین، باورهای ما در مورد افراد مسن را نمی‌توان به همه افراد مسن تعمیم داد و نمی‌توانیم مجموعه ای از باورهای کلیشه ای در مورد همه افراد مسن داشته باشیم.
علل سالمندی
دانشمندان در مورد علل تکامل انسان اتفاق نظر ندارند. در جلسه انجمن آمریکایی برای پیشرفت علم که در سال 1974 برگزار شد، چهار نظریه ارائه شد:
اختلال در عملکرد سیستم ایمنی
مکانیسم پیری به خاطر از بین رفتن سلول‌ها
اختلال در سیستم غدد درون ریز
عوامل ارثی
روش برخورد صحیح با افراد سالمند
افراد مسن در خانواده می‌توانند حتی در اتاقی پر از جمعیت احساس تنهایی کنند. گاهی اوقات این افراد نمی‌توانند صحبت‌های اطرافیان خود را به درستی بشنوند یا دنبال کنند.
این مهم است که علاقه واقعی خود را به افراد مسن خانواده نشان دهید و به آنها بفهمانید که حضورشان برای شما بسیار مهم است.
با برگزاری یک مهمانی مجازی به آنها کمک کنید تا با اقوام و دوستان خود که در شهرهای مختلف زندگی می‌کنند ملاقات کنند.
غذای مورد علاقه آنها را درست کنید، به موسیقی مورد علاقه آنها گوش دهید و به آنها احساس خاص بودن بدهید.
می‌توانید با هم به عکس‌های قدیمی نگاه کنید و آنها را تشویق کنید تا از اتفاقات جالب زندگی خود برای شما بگویند.
با آنها وقت بگذرانید و با دقت به سخنان آنها گوش دهید.
چگونه به یک چشم‌انداز مثبت در سالمندی برسیم؟
کارشناسان و محققان موافق هستند که عوامل زیر که در حفظ یک سبک زندگی سالم مؤثر است، ممکن است به بهبود دیدگاه شما نسبت به پیری و بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند: بدانید که برای گنجاندن رفتار بهتر در زندگی روزمره خود هرگز دیر نیست. با در نظر گرفتن این پنج نکته، می‌توانید استرس مرتبط با افزایش سن را کاهش دهید، شادتر شوید و دیدگاه خود را نسبت به زندگی بهبود بخشید.
5 نکته برای کاهش استرس سالمندی را می‌توان این گونه بیان کرد:
۱. از نظر بدنی فعال باشید
فعالیت بدنی و ورزش برای سلامت جسمی و روحی ما بسیار مفید است. ورزش روزانه یک راه عالی برای کاهش استرس، حفظ وزن سالم، تقویت استخوان‌ها با افزایش سن و بهبود وضعیت بدن است.
محققان می‌گویند که پیاده روی و فعالیت منظم راهی ایده آل برای بسیاری از افراد مسن برای حفظ تناسب اندام است. قبل از شروع برنامه ورزشی و فعالیتی برای سالمندان، باید بر اساس نظر پزشک تصمیم مناسبی در مورد برنامه مناسب سالمندان گرفته شود.
۲. از نظر اجتماعی مشغول باشید
گفته می‌شود حفظ ارتباطات اجتماعی و ایجاد روابط جدید با افزایش سن برای سلامت جسمی و عاطفی سالمندان مهم است، در حالی که افراد دیگر این کار را انجام می‌دهند.
برای همه سالمندان مهم است که در جامعه ادغام شوند، شبکه ای رو به رشد از خانواده و دوستان ایجاد کنند و در روابط خود با دیگران فعال باشند با این کار امید به زندگی در سالمندان بالا رفته و باعث روحیه بخشی در آنها می‌شود.
۳. برای کاهش استرس خود تلاش کنید
اگرچه با افزایش سن نمی‌توان از استرس بیش از حد و تجربیات منفی جلوگیری کرد، اما روش‌های مختلفی برای کاهش و مدیریت آن برای افراد متفاوت استفاده می‌شود. بسیاری از اینها شامل تکنیک‌هایی مانند مدیتیشن، یوگا، تای چی، پیاده روی، دعا و تمرینات تنفس عمیق است که می‌تواند بسیار مفید باشد.
یافتن راهی مؤثر برای کاهش استرس بسیار مهم است زیرا استرس می‌تواند بر سلامت روحی و جسمی سالمند شما فشار وارد کند.
۴. مغز را فعال نگه دارید
حفظ مغز سالم و فعال یکی دیگر از مؤلفه‌های مهم سلامت عاطفی و رفاه با افزایش سن است و همچنین با پیشگیری یا به تأخیر انداختن زوال عقل همراه می‌شود. فعالیت‌هایی مانند بازی‌های رومیزی، خواندن، یادگیری زبان دوم، نقاشی، گوش دادن به موسیقی کلاسیک و توسعه مهارت‌های جدید برای سلامت مغز مؤثر در نظر گرفته می‌شود.
امروزه بسیاری از سالمندان دوره‌هایی را در خانه‌های سالمندان محلی می‌گذرانند و دوره‌های آنلاین را برای تقویت ذهن خود می‌گذرانند.
۵. درگیر فعالیت‌های هدفمند می‌شود
به گفته متخصصان، داشتن هدف در زندگی و دلیلی برای بیدار شدن هر روز صبح برای زندگی فرد سالمند بسیار مهم است. به چیزهایی فکر کنید که به زندگی شما معنا و هدف می‌بخشد و آنها را به یک اولویت شخصی تبدیل می‌کند. بسیاری از سالمندان با مشارکت در سرگرمی‌هایی که از آن لذت می‌برند یا از طریق فعالیت‌های داوطلبانه به دیگران کمک می‌کنند، رضایت شخصی خود را ابراز می‌کنند.
محققان گزارش می‌دهند که احساس مهم بودن می‌تواند باعث افزایش عزت نفس و رفاه ذهنی شود. مراقبت از سالمند در منزل نقش مهمی در حفظ سلامت و ایجاد روحیه خوب در بین سالمندان دارد.
در تعریف سالمندی نمی‌توان زمان خاصی را مشخص کرد، اما پیری را می‌توان با ویژگی‌های خاصی که انسان در هر لحظه از زندگی خود احساس می‌کند، تشخیص داد. پیری معمولاً به عنوان برخی از این تغییرات در بدن رخ می‌دهد، به عنوان مثال، در سنین بالا، 50 درصد سلول‌های قشر مغز، به ویژه نورون‌هایی که مستقیماً به اعصاب بینایی، شنوایی و حرکتی متصل هستند، آتروفی می‌شوند.